Tomasz Cranmer i ostatnia spowiedź Anny Boleyn, scena z serialu "Dynastia Tudorów"

16 maja 1536 r. Arcybiskup Canterbury, Tomasz Cranmer, odwiedził Annę Boleyn w apartmentach królowej w londyńskiej Tower. Anna od dwóch tygodni przebywała w więzieniu, oskarżona o cudzołóstwo, kazirodztwo oraz planowanie zamachu na życie Henryka VIII. W liście do Tomasza Cromwella, William Kingston, zarządca Tower, napisał, że po wizycie Arcybiskupa Anna miała nadzieję, że wyjdzie z Tower żywa i być może trafi do klasztoru. Niestety, trzy dni później królowa została ścięta więc jej nadzieje okazały się płonne. Wstęp do nowego aktu sukcesyjnego, uchwalonego krótko po śmierci Anny Boleyn, ujawnił, że podczas wizyty Cranmera Anna wyznała, że istniały pewne przeszkody co do zawarcia związku małżeńskiego z królem. Innymi słowy, Anna powiedziała Cranmerowi coś, co pozwoliło mu na unieważnienie królewskiego małżeństwa. Unieważnienie miało miejsce dzień później czyli 17 maja 1536 r. Do dzisiaj, niestety, nie wiadomo co takiego wyznała Anna Boleyn. Z całą pewnością nie było to przyznanie się do rzekomego kontraktu przedmałżeńskiego z Henrykiem Percym, jej dawną miłością. Zaledwie trzy dni wcześniej, 13 maja, Percy napisał list do Tomasza Cromwella, w którym zapewniał, że nigdy nie łączyła go obietnica małżeństwa z Anną Boleyn. Nie był to pierwszy raz; już w 1532 r. Percy uroczyście przysięgał, że nic go z Anną nie łączyło. Sam fakt, że Cromwell powrócił do tej sprawy świadczy o tym, że trwały zakulisowe działania mające na celu anulowanie małżeństwa Anny Boleyn i Henryka VIII. Skoro nie można było wykorzystać kontraktu przedślubnego z Percym, trzeba było przekonać Annę aby wyznała cokolwiek, co ułatwiłoby przeprowadzenie unieważnienia. Po śmierci Anny cesarski ambasador zapisał, że małżeństwo zostało uznane za nielegalne ponieważ Henryk VIII miał wcześniej romans z siostrą Anny, Marią Boleyn. W świetle nowego aktu sukcesyjnego wydaje się to jednak niemożliwe, ponieważ, jak wstęp zaznacza:

„(…) wspomniane małżeństwo pomiędzy jego wysokością a lady Anną zostało uznane przez nich samch za nieskalane, szczere, idealne i dobre, również powszechnie za takowoż uznane w całym kraju do momentu aż Bóg, w swej nieskończonej dobroci (…) spowodował, że na światło dzienne wyszły pewne sprawiedliwe, prawdziwe oraz prawne przeszkody, w owym czasie nieznane a wyznane przez lady Annę przed czcigodnym Tomaszem Cranmerem, Arcybiskupem Canterbury (…)”

Dokument następnie wyjawia, że owe przeszkody wyznane przez Annę doprowadziły Cranmera do uznania królewskiego małżeństwa za niezgodne z prawem a więc nieważne. Moim zdaniem nie chodziło tutaj o związek Henryka VIII z siostrą Anny Boleyn, gdyż o tym oboje doskonale wiedzieli w dniu ślubu więc żadne z nich, a zwłaszcza Henryk, nie mogło twierdzić, że nie miało wiedzy na ten temat. To, co wyznała Anna Boleyn, musiało dotyczyć czegoś innego. Czegoś, o czym być może tylko Anna wiedziała, a co w dniu ślubu zataiła. Niestety, zapewne nigdy się nie dowiemy o co dokładnie chodziło.

Rodzi się tylko pytanie: czy Cranmer obiecał Annie wolność, jeżeli zgodzi się na warunki postawione przez Henryka VIII? Ze słów Anny wynikałoby, że właśnie tak było. Dlaczego miałaby cieszyć się po wizycie Cranmera i mieć nadzieję, że nie zostanie uśmiercona? Anna zgodziła się na unieważnienie jej małżeństwa z królem, co równoło się uznaniu jej córki Elżbiety za dziecko z nieprawego łoża.Cokolwiek Cranmer obiecał Annie Boleyn, w imieniu swoim lub króla, Anna mimo wszystko trafiła na szafot.