‘ (…) włosy Katarzyna miała także jasne i gęste, z czerwonawo-złotymi błyskami, rysy kształtne i regularne, ładnie zarysowaną, owalną twarz.’
Pierwszą żoną Henryka VIII została hiszpańska księżniczka, Katarzyna Aragońska. Jednak zanim została żoną rudowłosego Henryka, była żoną jego brata, Artura Księcia Walii.
Dzieciństwo i małżeństwo z Arturem Tudorem
Katarzyna urodziła się 16 grudnia 1485 roku jako córka ‘Katolickich Władców’ – Ferdynanda II i Izabelli Kastylijskiej. Od najmłodszych lata Katarzyna była wychowywana jak księżniczka, którą była w każdym calu – linia z której wywodziła się przyszła królowa Anglii była niezwykle zacną i szlachetną. Antonia Fraser w książce ‘6 żon Henryka VIII’ pisze :
‘Hiszpańska i portugalska krew królewska płynąca w żyłach dzieci Izabeli zawierała też sporą domieszkę krwi Plantagenetów. Sama Izabela „podwójnie” pochodziła od Jana z Gandawy, zarówno z jego pierwszego małżeństwa z kuzynką Blanche Lancaster, jak i z drugiego z Konstancją Kastylską (Ferdynand również miał krew Plantagenetów –jego dalekim przodkiem była córka Henryka II).’
Dzieciństwo Katarzyny upływało na edukacji, o którą zatroszczyła się jej matka Izabella, znana ze swej religijności, waleczności oraz pokory. Katarzyna miała kilkoro rodzeństwa : Izabellę z Asturii (1470-1498) , Jana z Asturii (1478-1497) , Joannę zwaną Szaloną (1479-1555) , oraz Piotra (1488-1490).
Już od najmłodszych lat planowano ślub Katarzyny Aragońskiej z synem Henryka VII, Księciem Walii Arturem Tudorem. Młodzi pobrali się 19 maja 1499 roku, jednak małżeństwo zostało zawarte bez ich udziału. Obecnie wydaje się to dziwne, jednak w tamtych czasach było to powszechne. Właściwy ślub odbył się 14 listopada 1501 r. Po ślubie młodzi zostali wysłani do Zamku Ludlow gdzie Artur miał pełnić swoje powinności. Niestety, zaledwie kilka miesięcy po ślubie, oboje zapadli na chorobę zwaną ‘chorobliwymi potami’ (inna nazwa to również ‘poty angielskie’). 2 kwietnia 1502 r. Książę Artur zmarł, po zaledwie 6 miesiącach małżeństwa. Katarzyna wyzdrowiała, jednak od tej pory jej życie zmieniło się na gorsze. Śmierć Artura wywołała głęboki ból jego rodziców, którzy pokładali w nim nadzieje jako w przyszłym królu. Ojciec Artura, Henryk VII nie chciał zwracać okazałego posagu jaki wniosła Katarzyna, dlatego postanowił poślubić młodą wdowę po synu ( żona Henryka VII, Elżbieta York zmarła w wyniku komplikacji poporodowych w lutym 1503 r.). Matka Katarzyny, Izabella Kastylijska zdecydowanie sprzeciwiła się tym planom, w efekcie czego Henryk VII postanowił wydać Katarzynę za swojego młodszego syna, Henryka.
Zanim Katarzyna Aragońska po raz drugi stanęła na ślubnym kobiercu, przez kilka lat żyła w Anglii w ubóstwie, ledwo mając pieniądze na pokrycie podstawowych potrzeb oraz opłacenie służby. Została Ambsadaorem Hiszpanii, stając się tym samym pierwszą kobietą w historii na tym stanowisku. Po 7 latach Katarzyna doczekała się szczęśliwego dnia – 11 czerwca 1509 r. wyszła za mąż za brata swojego męża, Henryka VIII, który podczas jej ślubu z Arturem prowadził ją do ołtarza.
Żona Henryka VIII i Królowa Anglii
W chwili ślubu z Henrykiem, Katarzyna miała 23 lata, Henryk natomiast wkrótce miał obchodzić 18 urodziny. Wciąż młoda i piękna Katarzyna była dobrą partią, tak samo jak młody Henryk – przystojny, wysportowany, świetnie wykształcony,wkrótce mający zostać koronowany Królem. Aby małżeństwo mogło się odbyć, kilka lat wstecz zostały poczynione pewne kroki. Prawo zabraniało mężczyźnie poślubić wdowy po bracie, Księga Kapłańska 20:21 wyraźnie oznajmiała :
‘Jeśli zaś mężczyzna weźmie żonę swego brata, jest to coś odrażającego. Odsłonił nagość swego brata. Będą bezdzietni.’
Aby papież mógł udzielić dyspensy, Katarzyna Aragońska musiała wyjawić czy jej małżeństwo z Arturem Tudorem zostało skonsumowane, czy też nie. Według prawa nieskonusmowane małżeństwo było nieważne, o czym Katarzyna doskonale zdawała sobie sprawę. Zeznała, iż Artur ‘nigdy nie poznał jej cieleśnie’ ponieważ był słaby i chorowity, a ona sama pomimo iż była mężatką nadal pozostała dziewicą. Dyspensa została udzielona, jednak wtedy ani Katarzyna, ani Henryk nie zdawali sobie sprawy, że za kilka lat kwestia skonsumowania małżeństwa powróci.
24 czerwca 1509 r. młodzi małżonkowie zostali koronowani we wspaniałej ceremonii w Westminster Abbey. Henryk i Katarzyna zdawali sobie sprawę, że teraz najważniejszą ich powinnością jest mieć dzieci, najlepiej płci męskiej, którzy byliby spadkobiercami korony. Młody Henryk VIII wiedział, że jego ojciec został królem po długiej i wyniszczającej wojnie, dlatego wiedział że brak dziedzica oznacza koniec dynstaii Tudorów, a także możliwość kolejnej wojny. Dodatkowo sam widział, jak jego rodzice pokładali nadzieje w Arturze jako przyszłym królu, lecz jego nieoczekiwana śmierć w wieku zaldwie 15 lat wyniosła Henryka na pozycję następcy tronu.
Dzieci i pierwsze problemy w małżeństwie
Katarzyna Aragońska najpierw urodziła martwą córkę w 1510 roku, sama będąc w wieku 25 lat, Henryk miał wówczas 19 lat. W 1511 roku Katarzyna urodziła syna Henryka,Księcia Kornwalii, który byl pierwszym następcą tronu. Henryk VIII byl niezmiernie uradowany narodzinami syna, i jak podają historycy, jego miłość do Katarzyny stała się jeszcze większa, ponieważ tak szybko dała mu potomka. Niestety,dziecko umarło po 52 dniach, przyczyna nie jest znana. Katarzyna pogrążyła się w głębokim cierpieniu, Henryk również. To był dopiero początek problemów królewskiej pary.
W 1513 roku Katarzyna znowu była w ciąży, jednak doszło do poronienia. W 1514 Katarzyna urodziła martwego syna, a w 1516 na świat przyszła księżniczka Maria, jedyna dziecko Henryka i Katarzyny które przeżyło. To własnie do Katarzyny Henryk wypowiedział słowa – ‘Oboje jesteśmy jeszcze młodzi, i z Bożą pomocą będziemy mieć synów’. Henryk miał wówczas 25 lat, Katarzyna 31 a więc oboje byli jeszcze w stanie mieć dzieci. W 1518 roku Katarzyna urodziła córkę, która jednak żyła tylko parę godzin. To była ostatnia odnotowana ciąża Katarzyny Aragońskiej, w sumie ta Królowa była w ciąży 6 razy, i tylko jedno jej dziecko urodziło sie zdrowe i przeżyło wiek niemowlęcy – przyszła Królowa Maria Tudor.
Henryk wziął sobie kochankę – Elizabeth Blout, która urodziła mu upragnionego syna w 1519 roku. Chłopczyk zostal nazwany Henryk Fitzroy, i został Księciem Richmond. Dla Henryka narodziny syna były znaczące – po 6 ciążach Katarzyny Aragońskiej, młody Król prawdopodobnie porzucił nadzieję że żona kiedykolwiek da mu zdrowego syna, dlatego postanowił poszukać możliwości poza małżeństwem. Fitzroy był jedynym nieślubnym dzieckiem którego Henryk uznał jako swoje. Henryk zostal wychowany jako Książę, a jego ojciec był z niego bardzo dumny. Rozpoczęły się spekulacje na dworze, że Fitzroy mógłby zostać następcą tronu, jako że Henryk nie miał jeszcze syna z małżeństwa. Romans Henryka z Bessie zakończył się krótko po narodzinach Fitzroya, a sama Bessie wkrótce wyszła za mąż.
Wielka Sprawa czyli rozwód
W 1526 r. Henryk VIII zwrócił uwagę na Annę Boleyn. Wkrótce Król zapragnął uczynić z niej swoją żonę, a to oznaczało, że musi pozbyć się Katarzyny Aragońskiej. Henryk VIII nie chciał rozwodu, a anulowania jego małżeństwa z Katarzyną. Oficjalnym powodem było niespokojne sumienie Króla, który popełnił grzech poślubiając żonę własnego brata, łamiąc przy tym biblijne prawo zawarte w Księdze Kapłańskiej 20:21. Artykuł o sprawie rozwodowej znajdziesz tu.
Królowa na wygnaniu
Kilka lat minęło lecz Henryk VIII wciąż nie otrzymał zezwolenia na rozwód z Katarzyną, nic też nie wskazywało że ten stan rzeczy ma się zmienić. Wkrótce Król wziął sprawy we własne ręcę i przyspieszył bieg wydarzeń – zerwał relacje z Rzymem, ogłosił się głową Kościoła Anglikańskiego, oraz unieważnił swoje małżeństwo z Katarzyną Aragońską. Pomimo iż małżeństwo wciąż było uznane za ważne i legalne przez papieża, Henryk VIII poślubił w 1533 r. Annę Boleyn stanjąc się bigamistą.
Anna Boleyn zajęła miejsce Katarzyny Aragońskiej u boku Króla. Katarzyna natomiast otrzymała tytuł Księżnej Wdowy Walii, który przysługiwał jej po śmierci Artura. Jednak Katarzyna aż do swojej śmierci odmówiła przyjęcia nowego tytułu, utrzymując iż jest Królową Anglii oraz jedyną i prawowitą żoną Henryka VIII.
W 1535 r. Katarzyna Aragońska przeniosła się do zamku Kimbolton. Nie wolno jej był kontaktowac się z córką Marią, utrzymywały jedynie kontakt listowny. Henryk VIII zaproponował obu z nich iż będą mogły się widzieć oraz żyć w lepszych warunkach, jeżeli tylko uznają Annę Boleyn jako jego żonę i Królową, a ich wspólną córkę Elżbietę jako następczynię tronu. Jednak ani Katarzyna ani Maria nie były zainteresowane tą ofertą.
Do Katarzyny Aragońskiej zapewne napływaly wiadomości z dworu królewskiego – o ślubie Henryka, o koronacji Anny Boleyn, o narodzinach córki Elżbiety – a nie upragnionego syna, oraz o dwóch poronieniach Anny.
Katarzyna Aragońska zmarła 7 stycznia 1536 r. na zamku Kimbolton. Ostatni list jaki napisała Henrykowi VIII był bardzo wzruszający oraz przejmujący – według niektórych źródeł Król płakał czytając go. List został zaadresowany ‘do mojego najdrożsyego Króla i małżonka’ . W liście Katarzyna prosiła Henryka aby był dobrym ojcem dla Marii, wybaczyła mu lata poniżeń oraz na końcu napisała iż ‘jej oczy pragną go nade wszystko’. List podpisała jako Królowa Katarzyna.
Śmierć Katarzyny Aragońskiej była celebrowana na dworze – Król Henryk i Anna Boleyn pojawili się w żłółtych strojach na znak radości. Oboje świętowali śmierć pierwszej żony władcy, ponieważ wraz z jej odejściem wszystko się zmieniło. Henryk VIII mógł naprawić stosunki z Cesarzem, a Anna Boleyn w końcu była jedyną Królową Anglii, w dodatku spodziewająca się dziecka. Jednak styczeń 1536 r. zakończył się tragicznie – Henryk VIII miał wypadek w wyniku którego stracił przytomność na dwie godziny, a Anna Boleyn poroniła.
W maju 1536 r., zaledwie 4 miesiące po śmierci Katarzyny Aragońskiej, kolejna Królowa Henryka VIII poniosła śmierć. Fałszywie oskarżona o cudzołóstwo, zdradę stanu i kazirodztwo oraz czary, Anna Boleyn została ścięta 19 maja 1536 r. 11 dni po jej śmierci, Henryk VIII poślubił żonę numer trzy – Joannę Seymour.
Źródła :
- Antonia Fraser ‘6 żon Henryka VIII’
- Wikipedia http://en.wikipedia.org/wiki/Catherine_of_Aragon
Young princess
Catherine of Aragon was born 16th of December 1485 as a daughter of Ferdinand of Aragon and Isabella of Castile. Catherine was a descendant of King Edward III of England. Although Spanish, Catherine did not had an olive skin and dark hair. She had fair skin, blue eyes and reddish-blonde hair. She was considered pretty in her times because the Tudor idea of beautiful woman was pale and fair-haired.
Catherine was a royal princess so she was very well educated. She could read and write, she knew languages such as Latin, Flemish, English and French. She studied canon and civil law, heraldry, genealogy, philosophy, mathematics and religion. She was also taught domestic skills such as embroidery, household-management, music and dancing.
Princess of Wales
In 1501 she became wife or Henry VII’s son and heir, Prince Arthur Tudor. Young prince died suddenly after only 6 months of marriage and Catherine became a widow. Henry VII did wanted to avoid returning her dowry to her father, so Catherine was kept in England until 1509. After Henry VII’s death Catherine became wife of young Henry VIII.
Queen of England
Because Catherine was Henry’s brother’s wife, young couple needed Pope’s dispensation. The Pope granted a dispensation and Catherine and Henry were married on 11th June 1509. Twelve days later they were both coronated as King and Queen of England.
Catherine was 23 years old, and Henry was almost 18. They were both young and lively, and they knew they have to produce a male heir to the English throne in order to secure Tudor Dynasty. Catherine was pregnant six times however only one child – Princess Mary born on 18th February 1516 – survived infancy. After six pregnancies Catherine was no longer beautiful slender girl;
‘Catherine of Aragon was extremely short and had put on her weight by the time she entered middle age. In 1519 the Venetian ambassador described her as ‘old and deformed’. / Joanna Denny, ‘Anne Boleyn : A new life of England’s Tragic Queen’, p. 19 /
After six pregnancies and series of miscarriages and stillborns, Catherine and Henry probably realized that they will have no more children togeather. One of Henry’s mistresses, teenage Bessie Blout, gave birth to a boy – Henry Fitzroy, whom Henry VIII acknowledged as his own child.
In 1526 Henry VIII fell deeply in love with one of Catherine’s ladies-in-waiting, Anne Boleyn. Black-eyed Anne refused to become Henry’s mistress, because her elder sister Mary was one of King’s mistress and she bore him two illegitimate children. Henry decided to divorce Catherine of Aragon and marry beautiful Anne.
Great Matter
Henry VIII believed that his marriage to Catherine was cursed, because he married his brother’s wife;
‘If a man marries his brother’s wife, it is an act of impurity; he has dishonored his brother. They will be childless.’ /Leviticus 20:21/
Catherine would insist that her marriage to Arthur Tudor was not consummated – and a marriage without consummation is invalid – but Henry refused to believe her.
Henry wanted to secure an annulment of his marriage to Catherine. Although they had a healthy child – Princess Mary – Henry still thought he is ‘childless’ because he did not had a son. In English history there was no example of a woman who ruled successfully in her own right – Matilda of England ruled for a few months however she was not successful. Catherine of Aragon did not understand Henry’s concerns – her own mother was a sole legitimate ruler of Castile and she was an example of great ruler. However English reality was so much different that Spanish.
Catherine was suggested to quitly withdraw from a public life as Queen and join the nunnery. However she refused by saying;
“God never called me to a nunnery, I am the King’s true and legitimate wife”.
Pope could not grant a divorce because he was Charles V’s prisoner in 1527, and Charles was Catherine’s nephew. An ecclesiastical court was formed in England however no decision was reached. Henry’s right hand – Cardinal Wolsey – soon fell out of favor because he could not help in divorcing King with his wife.
In 1531 Catherine of Aragon was banished from court. In October 1532 Anne Boleyn was presented to French King as Henry’s future wife and Queen. It was probably in Calais when the couple consummated their relationship. In December Anne was already pregnant.
On 25th January 1533 Henry VIII married his beloved Anne Boleyn in secret ceremony. In May Archbishop of Canterbury, Thomas Cranmer proclaimed Henry’s marriage to Catherine as illegal. Henry was officially married to Anne Boleyn, and Catherine became a Dowager Princess of Wales.
Catherine was no longer Queen of England although she never stop calling herself this way. Anne Boleyn was coronated 1st June 1533 and in September she gave birth to a daughter, Elizabeth. The Act of Supremacy in 1534 declared that the King was “the only Supreme Head in Earth of the Church of England” and the Treasons Act 1534 made it high treason, punishable by death, to refuse to acknowledge the King as such. England officially broke off with Catholic Church.
In 1535 Catherine moved to Kimbolton castle. She died there on 7th January 1536. She wrote beautiful letter to Henry VIII ;
‘My most dear lord, King and husband,
The hour of my death now drawing on, the tender love I ouge [owe] thou forceth me, my case being such, to commend myselv to thou, and to put thou in remembrance with a few words of the healthe and safeguard of thine allm [soul] which thou ougte to preferce before all worldley matters, and before the care and pampering of thy body, for the which thoust have cast me into many calamities and thineselv into many troubles. For my part, I pardon thou everything, and I desire to devoutly pray God that He will pardon thou also. For the rest, I commend unto thou our doughtere Mary, beseeching thou to be a good father unto her, as I have heretofore desired. I entreat thou also, on behalve of my maides, to give them marriage portions, which is not much, they being but three. For all mine other servants I solicit the wages due them, and a year more, lest they be unprovided for. Lastly, I makest this vouge [vow], that mine eyes desire thou aboufe all things.
Katharine the Quene.’
In her last letter to Henry, Catherine titled him as husband and called herself a Queen. Till the end of her life she was refused to see her daughter Mary. The news of Catherine of Aragon’s death spread and both Anne and Henry celebrated her death wearing yellow costumes. On the day of Catherine’s funeral, Anne Boleyn miscarried her child. She was executed in May 1536.
Sorces :
- Antonia Fraser ‘6 wives of Henry VIII’
- Wikipedia http://en.wikipedia.org/wiki/Catherine_of_Aragon
- Joanna Denny, ‘Anne Boleyn : A new life of England’s Tragic Queen’