Tag-Archive for » Śmierć «
Henryk Fitzroy
W tym dniu w historii, 22 lipca 1536 roku, zmarł Henryk Fitzroy, nieślubny syn Henryka VIII i jego kochanki, Elżbiety Blout.
Henryk Fitzroy urodził się 15 czerwca 1519 r. Jego matka, zaledwie siedemnastaloletnia Elżbieta ‘Bessie’ Blout była kochanką Henryka VIII. Król, który od lat bezskutecznie starał się o męskiego potomka ze swą żoną Katarzyną Aragońską, uznał swego nieślubnego syna nadając mu zaszczytne nazwisko ‘Fiztroy’ co oznacza ‘królewski syn’.
Zanim Henryk VIII postanowił ożenić się z młodą Anną Boleyn, chciał aby to jego nieślubny syn objął po nim tron. Doszło nawet do spekulacji iż Henryk Fitzroy poślubi swą przyrodnią siostrę, Marię Tudor.
Od najmłodszych lat Henryk Fitzroy był traktowany jako królewski syn. Henryk VIII nadał chłopcu wiele tytułów m.in. otrzymał tytuł Księcia Richmond i Somerset, został Rycerzem Orderu Podwiązki oraz Lordem Admirałem. Henryk VIII byl bardzo dumny ze swego syna, ktory byl częstym gościem na dworze królewskim. Wiemy także, że Fiztro z wyglądu był bardzo podobny do swego ojca.
W 1522 r. Henryk VIII wynagrodził Bessie Blout za urodzenie mu syna, aranżując jej małżeństwo z Gilbertem Tailboys, Pierwszym Baronem Tailboys. Dostali oni od Króla tytuły i ziemie. Bessie i Gilbert mieli razem troje dzieci.
25 listopada 1533 r. Henryk Fitzroy poślubił Marię Howard, córkę Księcia Norfolk. Był to tryumf Boleynów i Howardów, gdyż Maria Howard była kuzynką Anny Boleyn. Zarówno Henryk jak i Maria byli w wieku czternaastu lat w chwili zawarcia małzeństwa.
Podczas upadku Anny Boleyn Henryk Fiztroy zasiadał w jako jeden z sędziów ; chłopak był prawdopodobnie negatywnie nastawiony do żony swego ojca, gdyż Henryk powiedział mu, że Anna chciała go otruć. Fitzroy był obecny na egzekucji Anny Boleyn i według Alison Weir, gdy wszyscy zaczęli klękać i modlić się za nią, Fitzroy stał i nie wyświadczył Annie tej ostatniej przysługi.
Henryk Fitzroy zmarł 22 lub 23 lipca 1536 r. , prawdopodobnie w wyniku gruźlicy. Jego szybki pochówek wskazuje na pewne tajemniczne okolicznosci śmierci, których dzisiaj nie jestesmy w stanie jednoznacznie okreslić.
Rok po śmierci jedynego syna, w październiku 1537 r. trzecia żona Henryka VIII, Joanna Seymour, urodziła długo wyczekiwanego prawowitego następcę tronu, Edwarda, który w 1547 r. wstąpił na tron jako Edward VI. Niestety, chłopak zmarł w 1553 r. w wieku 16 lat.
Po śmierci Fitzroy’a ambicje rodziny Howardów legly w gruzach ; Maria Howard miała szanse zostać w przyszłości Królową Małżonką, gdyż okoliczności wskazywały że Fitzroy zostanie następcą Henryka VIII. Jego nagła śmierć położyła jednak kres tym spekulacjom. Maria Howard zachowała tytuł Księżnej Richmond i Somerset i pozostała na dworze Henryka VIII oraz zawarła bliskie kontakty z Małgorzatą Douglas i Madge Shelton. Egzekucja kolejnej żony Henryka VIII, także z rodziny Howardów, na pewien czas zachwiała pozycją tego wpływowego klanu ; Maria i jej rodzina zostali wtrąceni do Tower jednak wkrótce ich wypuszczono. Brat Marii, Henryl Hrabia Surrey, zachęcał ją aby została kochanką Henryka VIII, który był jej teściem, aby wywrzeć na niego wpływ i przynieść sławę rodzinie. Maria była oburzona i nie zgodziła się na takie traktowanie. Zmarła w 1557 roku.
Henryk VIII
Jak donosi serwis express.co.uk angielska Królowa Elżbieta II ma wkrótce zostać poproszona o zgodę na ekshumację zwłok Króla Henryka VIII w celu udowodnienia iż cierpiał on na chorobę która zmieniła go z młodego wesołego księcia w okrutnego tyrana który posłał na szafot dwie ze swoich sześciu żon.
Dwie amerykańskie badaczki, Cathrina Whitley i Kyra Kramer twierdzą, że Henryk VIII cierpiał na ‘Kell antigen system’ co oznacza że miał krew ‘Kell positive’ (nie jestem pewna jak dokładnie przetłumaczyć tę medyczną nazwę na język polski). Choroba ta tłumaczy dlaczego dwie żony Henryka VIII, Katarzyna Aragońska i Anna Boleyn miały serię poronień i martwych narodzin. W czasach Henryka VIII wina leżała po stronie kobiety jednak istnieje medyczna interpretacja takiego stanu, która może udowodnić,że problem jednak leżał po stronie Henryka VIII! (O czym sama jest głęboko przekonana). Z tą chorobą jest związane także zaburzenie genetyczne zwane ‘syndromem McLeod’a’.
‘Kobieta która posiada krew ‘kell negatywną’ gdy zajdzie w ciążę z ‘kell pozytywnym’ mężczyzną będzie miała serię powtarzających się poronień i śmierci ‘kell pozytywnych’ płodów (…) Taki wzór odpowiada ciążom Katarzyny Aragońskiej i Anny Boleyn. Dodatkowo, Henryk VIII mógł cierpieć na ‘syndrom McLeoda’, genetyczne zaburzenie związane z grupą krwi Kell, które powoduje fizyczne i psychiczne osłabienie porównywalne z symptomami których doświadczył król’
Sześć żon Henryka VIII ; dwie z nich zostały ścięte (Anna Boleyn i Katarzyna Howard)
Henryk VIII spoczywa w kaplicy Św. Jerzego w Zamku Windsor. Pobranie próbki jego włosów i kości w celu badania DNA musi zostać zatwierdzone przez Królową Elżbietę II.
Dr Whitley mówi : ‘Syndrom McLeod’a powoduje osłabienie mięsni a nawet zachowania schizofreniczne. Choroba ujawnia się zwykle około 40 roku życia jako epizod choroby psychicznej, która stopniowo pogarsza się do końca życia chorego. Henryk miał 41 lat gdy poślubił Annę Boleyn. Punktem zwrotnym dla Henryka były jego czterdzieste urodziny. Wierzę że jego oskarżenia przeciwko Annie Boleyn były efektem psychozy’.
Pani Antropolog Kramer dodaje : ‘Jego ministrowie wiedzieli że był szalony lecz pozornie zachowywał się jak inteligentny człowiek. To musiało być przerażające. Wyobraźcie sobie takiego mężczyznę, który ma prawo decydować o waszym życiu i śmierci’.
Niestety, rzecznik Królowej odmówił komentarza, co może oznaczać że zgoda na takie badanie nie zostanie wydana. Gdyby jednak Elżbieta II zgodziła się, postrzeganie Henryka VIII na zawsze się odmieni – nie będzie on już uznawany za ‘krwawego tyrana’ lecz za człowieka borykającego się z ciężką chorobą psychiczną. Czy jednak jeden z najwybitniejszych władców Anglii ma zostac tak potraktowany? Dopóki nie mamy dowodów, możemy jedynie opierac się na domysłach. Miejmy nadzieję że zgoda zostanie udzielona.
Jeżeli to odkrycie potwierdziłoby hipotezę o chorobie Henryka VIII, wówczas imię Anny Boleyn zostałoby oczyszczone z zarzutów o zdradę, cudzołóstwo, kazirodztwo oraz czary. Dzisiaj co prawda historycy są zgodni że zarzuty przeciwko niej zostały sfałszowane, jednak są i tacy jak np. profesor G.W.Bernard którzy twierdzą że Anna Boleyn mogła być lub była winna.
Co sądzicie na temat tych rewelacji?
Źródła :
Queen asked : May we dig up Henry VIII?
Henryk VIII , portret Hansa Holbeina
Nie do końca wiedziałam jaki tytuł nadać temu artykułowi, bowiem dzisiejsza data – 28 stycznia, to data dwóch przełomowych wydarzeń w historii dynastii Tudorów.
28 stycznia 1457 r. na świat przyszedł Henryk VII, pierwszy koronowany król z dynastii Tudorów, ojciec Henryka VIII.
Również 28 stycznia, lecz 1547 zmarł król Henryk VIII, i to na tym wydarzeniu skupię się w tym artykule.
Król Henryk VIII zmarł w Pałacu Whitehall, mając 55 lat. Już od jakiegoś czasu zmagał się z problemami zdrowotnymi takimi jak otyłość, ropiejący wrzód na nodze, liczne przeziębienia oraz melancholia czy napady gniewu. Jak to się stało, że z wysportowanego, zdrowego młodzieńca Henryk VIII zmienił się w otyłego i niedołężnego starca cierpiącego na paranoję?
Wielu ciekawych informacji na temat zdrowia Henryka VIII dostarcza nam książka Roberta Hutchinsona ‘Ostatnie dni Henryka VIII’ oraz program telewizyjny ‘Inside the body of Henry VIII’ (‘Wewnątrz ciała Henryka VIII’) w którym historyk dr. Lucy Worsley, biograf Henryka VIII Robert Hutchinson oraz doktor Catherine Hood starają się odpowiedzieć na nurtujące pytania odnośnie faktycznego stanu zdrowia Henryka VIII.
Podstawowe pytania na temat zdrowia króla to przede wszystkim :
Czy cierpiał na syfilis?
Czy powodem jego otyłości mogła być cukrzyca?
Dlaczego Katarzyna Aragońska i Anna Boleyn miały tyle problemów z donoszeniem ciąży?
Czy wypadek podczas turnieju 24 stycznia 1536 mógł spowodować zmiany w psychice?
Na te i inne pytania postaram się odpowiedzieć w tym artykule.
Zdrowie Henryka VIII
W 1514 r. w wieku 23 lat, Henryk VIII zachorował na ospę wietrzną. Gorączka oraz pechęrze wypełnione płynem ustrojowym pojawiają się na ciele człowieka podczas tej choroby. Pomimo ataku młody Król szybko się wyleczył, co wskazuje na to iż jego organizm był silny.
Kilka lat później, 33-letni Henryk zachorował na malarię która spowodowała m.in. wysoką gorączkę i bóle głowy. W czasach Tudorów malaria była chorobą epidemiczną. Według dr. Catherine Hood :
‘Symptomy malarii to zimne dreszcze, wysoka gorączka i poty. Symptomy zazwyczaj powracają co 3, 4 dni a każdy atak trwa około 8 godzin.’
Dr. Lucy Worsley dodaje :
‘Począwszy od 1521 , raporty o stanie zdrowia Henryka VIII donoszą iż cierpiał on na ponawiające się ataki chronicznej malarii.’
Wypowiedzi te wskazują, że malaria przerodziła się w chorobę chroniczną. Biorąc pod uwagę jak ciężka jest to choroba, Henryk VIII musiał bardzo cierpieć. Nic więc dziwnego, że popadł w paranoję dotyczącą własnego zdrowia – brak męskiego potomka był zatem nie tylko kaprysem, ale też realnym zagrożeniem dla ciągłości dynastii.
W wieku 36 lat, Henryk VIII zaczął cierpieć na żylaki spowodowane noszeniem podwiązek.
Syfilis?
Syfilis (inaczej zwany też kiłą) to choroba przenoszona drogą płciową, nieleczona prowadzi do uszkodzenia układu nerwowego, utraty wzroku, zaburzeń psychicznych, uszkodzenia układu krążenia, kości, stawów i narządów miąższowych, a także w niektórych przypadkach może być przyczyną śmierci. Ponadto w przebiegu ciąży kobiety chorej na kiłę dochodzi do wewnątrzmacicznego zakażenia płodu bakteriami znajdującymi się we krwi matki. Może dojść do śmierci wewnątrzmacicznej płodu lub dziecko może urodzić się z poważnymi wadami rozwojowymi.
Jak leczono kiłę w czasach Tudorów? Chorym podawano rtęć która wywoływała ‘ślinienie i pocenie się, co lekarze w tamtym okresie uważali za proces oczyszczania organizmu’ jak mówi o tym Robert Hutchinson.
Kiła mogłaby być odpowiedzią na pytanie dlaczego Katarzyna Aragońska i Anna Boleyn miały problemy z donoszeniem ciąży – Henryk VIII przekazywał im swoją chorobę, a one o tym nie wiedziały. Jednak Robert Hutchinson odrzuca tezę iż Henryk VIII cierpiał na kiłę – nie ma żadnej wzmianki o leczeniu go rtęcią (leczenie trwało zazwyczaj około 6 tygodni co wiązałoby się ze zniknięciem króla z dworskiego życia).
Również dzieci Henryka : Maria, Elżbieta i Edward – nie były leczone na kiłę (choroba przenosiła się z matki na dziecko) więc tezę o chorobie wenerycznej Henryka można uznać za niepoparte dowodami spekulacje.
Sport
Młody Henryk VIII uwiebiał uprawiać sport : turnieje, tenis, wrestling oraz polowania były jego ulubionymi formami aktywnego wypoczynku. Niestety, sport wiązał się również z urazami których doświadczył król.
W 1524 r. podczas turnieju, Henryk VIII zapomniał opuścić przłbicę swego hełmu i doznał poważnych obrażeń głowy – mógł nawet stracić oko! Od tego wypadku Henryk już zawsze cierpiał na nawarcające, uporczywe migreny.
W 1527 r. Henryk VIII doznał urazu stopy podczas gry w tennis (który był bardzo popularnym sportem w Anglii). Król miewał także problemy z kością piszczelową – możliwe ze było to spowodowane polowaniami lub – co bardziej prawdopdobne – turniejami. Cierpiał takze na bolesne zapalenie kości.
Jak już pisałam kilka dni temu, 24 stycznia 1536 r. Henryk VIII uległ poważnemu wypadkowi podczas turnieju – tym razem również miał dużo szczęścia ponieważ przeżył (dzięki zbroji) , jednak był nieprzytomny przez 2 godziny! Do dzisiaj historycy spekulują, czy wypadek ten mógł doprowadzić do zmian w psychice Henryka? Wiele wskazuje na to, że tak – od tamtej pory król cierpiał na częste napady gniewu, melancholię, być może też depresję.
Od 1536 r. Henryk VIII zaczął mieć poważne problemy z nogami : utworzyła się ropiejąca rana. Tak dumny ze swoich ‘pięknych nóg’ Henryk teraz miał z nimi poważne problemy. Ponoć woń ropiejącej rany była tak silna, ze można ją było wyczuć z odległości trzech pokoji! Wielu dworzan dziwiło się, że przy tak slabym stanie nóg, król w ogóle wychodził z łóżka. Gdyby Henryk VIII nie był królem, lekarze zapewne zaproponowaliby amputację : jednak tylko około 10% pacjentów przeżywało ten zabieg, który bardziej przypominał krwawą rzeź niż operację. Nikt nie odważył się zaproponować amputacji królowi, ponieważ prawdopodobnie by jej nie przeżył.
Co jadł Henryk VIII?
Henryk VIII w 1542 r. , portret Hansa Holbeina
Pod koniec swojego życia, Henryk VIII w niczym nie przypominał idealnie zbudowanego, przystojnego młodzieńca który kiedyś był. Rana na nodze uniemożliwiała królowi poruszanie, czyniąc niemożliwym uprawianie sportu.
W młodości Henryk jadł dużo, ale spalał kalorie uprawiając sport – po 1536 roku natomiast Henryk nadal lubił dobrze zjeść, ale nie był fizycznie aktywny, co doprowadziło go do otyłości.
Henryk chętnie jadł mięso – m.in sarninę, drób, wieprzowinę. Za dworski przysmak uchodził gulasz z wróbli. W Anglii nie piło się wody – było to postrzegane jako przejaw słabości oraz zła wróżba na przyszłość. Najpopularniejszym napojem było wino oraz piwo ; a także specjalnie przygotowany alkohol z przyprawami podawany na słodko. Czy król jadł warzywa? Nie, ponieważ uważano iż warzywa nie są potrzebne w codziennej diecie (twierdzono że nie da się ich strawić) oraz że są ‘zarezerwowane’ jako posiłek dla ubogich. Henryk jadł także truskawki.
Taki niezdrowy styl życia w dużej mierze przyczynił się do problemów Henryka VIII. Prawdopodobnie cierpiał on na cukrzycę (świadczą o tym symptopmy takie jak otyłość, zatwardzenie, problemy ze wzrokiem, rany na nogach,wysokie ciśnienie).
Śmierć
Dziś ciężko stwierdzić na co dokładnie zmarł Henryk VIII. Wielu wciąż twierdzi iż zmarł na kiłę, jednak – tak jak już wspomniałam wyżej – nie ma na to przekonujących dowodów. Pod koniec 1546 r. Henryk był już słabego zdrowia, i przebywał w swych komnatach, wiedząc prawdopodobnie że jego godzina wkrótce wybije.
Król zmarł w Pałacu Whitehall 28 stycznia 1547 r., pozostawiając swoją wolę ; jego następcą był zaledwie dziewięcioletni syn Edward.
Według niektórych źródeł (osobiście uważam że są te jedynie legendy) ciało Henryka VIII leżące w trumnie pękło, wylewając płyny ustrojowe i krew, ktorą zlizały psy. Miała się w ten sposób sprawdzić przepowiednia według której ‘psy lizać będą jego (Henryka) ciało za czny ktorych się dopuścił’. Jak było naprawdę – dzisiaj już się nie dowiemy.
Król został pochowany w Kaplicy Św. Jerzego w Windsorze, obok trzeciej żony, Joanny Seymour.
Anglia po śmierci Henryka VIII
Henryk wyznaczył na swojego następcę kilkuletniego Edwarda, który jednak nie mógł sam sprawować władzy z racji młodego wieku. W jego imieniu rządził Lord Protektor Edward Seymour, wuj króla i brat jego zmarłej matki. Niestety, Edward VI zmarł w wieku zaledwie 15 lat, pozostawiając tron Joannie Grey, zwanej dziewięciodniową królową. Joanna została ścięta przez Marię Tudor, która wkrótce wstąpiła na tron i władała samodzielnie. Pięć lat rządów katolickiej Marii Tudor wywołały niezadowolenie, zwłaszcza wśród protestantów, którzy byli masywowo zabijani – w ten sposób Maria otrzymała przydomek ‘Krawawej’. Po bezpotomnej śmierci Marii, na tron wstąpiła Elżbieta Tudor, córka Henryka i Anny Boleyn. Elżbieta stala się jedną z najlepszych i najwybitniejszych monarchów jakich Anglia kiedykolwiek miała.
Elżbieta nigdy nie wyszła za mąż oraz nie miała dzieci – po jej śmierci na tron wstąpił Jakub I Stuart.
Źródła:
1. ‘Inside the body of Henry VIII’
2. ‘The Last Days of Henry VIII’ : Robert Hutchinson
Polish
English
