Tag-Archive for » Anna Boleyn «
Anna Boleyn w Tower of London
W tym dniu w historii, 16 maja 1536 r. Królowa Anna Boleyn po ray ostatni spowiadała się Arcybiskupowi Canterbury, Tomaszowi Cranmerowi. Cranmer był nie tylko spowiednikiem, ale także przyjacielem Anny Boleyn i jej rodziny.
Dzień wcześniej, odbył się proces podczas którego Anna Boleyn została skazana na śmierć. Wśród 26 sędziów znalazł się m.in. wuj Anny, Książę Norfolk jako przewodniczący rozprawy, jego syn Henryk Howard Hrabia Surrey, Sir Tomasz Audley, Henryk Somerset Hrabia Worchester (jego żona zeznawała przeciwko Annie), Henryk Pole Hrabia Montagu, Henryk Parker Lord Morley (ojciec Jane Parker Boleyn, Lady Rochford, a więc teść Jerzego Boleyna), Henryk Percy Hrabia Northumberland (były adorator Anny), oraz kilku innych. Nie ulega wątpliwości że wśród sędziów nie było ani jednego przychylnego Annie Boleyn człowieka. Wszysycy pragnęli w jakiś sposób zadowolić Króla lub udowodnić swoją lojalność wobec niego, wśród nich było wielu zwolenników Lady Marii Tudor.
Pomimo braku dowodów Anna Boleyn została skazana śmierć. Alison weir zwraca uwagę że nawet Chapuys który był wrogiem Anny, przyznał iż dowody były niewstarczające aby ją skazać. Nie ulega wątpliwości że los Anny Boleyn był przesądzony już w dniu jej aresztowania.
Tak czy inaczej, kolejnego dnia czyli 16 maja 1536, Arcybiskup Cranmer przybył aby wysłuchać ostatniej spowiedzi Anny Boleyn. Co Królowa wyjawiła Cranmerowi tego dnia? Do dzisiaj pozostaje to kwestią sporną. Wiadomo, że po wizycie Arcybiskupa, Anna była w dobrym humorze i ‘miała nadzieję że będzie żyła’ oraz że zostanie wysłana do klasztoru. Dzisiaj można jedynie spekulować ; czy Cranmer obiecał Annie Boleyn wolność w zamian za wyznanie jakichkolwiek podstaw do unieważnienia małżeństwa z Henrykiem VIII? Czy Anna wyznała że jej związek z Henrykiem Percy’m został skonsumowany? (sam Percy kilka dni wcześniej, zapytany przez Cromwell’a o Annę Boleyn, napisał mu list w którym twierdził definitywnie że nie było między nimi zaręczyn ani ślubu, tym bardziej nie doszło do skonsumowania związku ; Percy po przysiędze przyjął sakrament a więc wydaje się wielce prawdopodobne że mówił prawdę ; nadzieja Cromwell’a na unieważnienie małżeństwa Anny i Henryka VIII została więc zdeptana), a może Cranmer po prostu obiecał Annie szybką i bezbolesną śmierć? (wtedy jeszcze Królowa nie wiedziała w jaki sposób umrze ; przewidziana kara dla kobiety oskarżonej o zdradę to spalenie na stosie). Nie wiadomo też czy Arcybiskup naprawdę wierzył że Anna Boleyn wyjdzie z opresji żywa, czy może sam został użyty jako narzędzie w rękach Cromwella i Henryka VIII.
Cokolwiek stało się tego dnia, pozostało pomiędzy Anną Boleyn a Tomaszem Cranmerem. Ten z kolei prawdopodobnie przekazał słowa Królowej Cromwellowi, a ten Henrykowi VIII. Anna Boleyn miała wkrótce gorzko się rozczarować, okazło się bowiem że jej nadzieje na życie były pustymi obietnicami.
Westminster Hall
W tym dniu w historii, 12 maja 1536 r. w Westminster Hall, odbył się proces czterech mężczyzn oskarżonych o cudzołóstwo z Królową Anglii, Anną Boleyn. Mark Smeaton, Sir Henryk Norris, Sir Franciszek Weston oraz Sir William Brereton stanęli przed ławą złożoną z nieprzychylnie nastawionych sędziów. Proces samej Anny Boleyn oraz jej brata Jerzego miał się odbyć kilka dni później i zarówno Królowa jak i jej brat mieli otrzymać oddzielne procesy, ze względu na ich wysoką pozycję.
Pomimo iż wiele zapisów na temat procesu spłonęło (lub zostało zniszczonych), mamy kilka źródeł opisujących przebieg tego dramatycznego wydarzenia. Ale zanim opiszę sam proces, przybliżę nieco postacie oskarżonych.
Mark Smeaton był nadwornym muzykiem, niezwykle cenionym za umiejętność gry na instrumentach, śpiewu oraz tańca. Co wyróżniało Smeatona na tle innych grajków? Był on młody (w chwili śmierci miał około 24 lat), przystojny i utalentowany. Wbrew temu co zostało pokazane w serialu ‘Dynastia Tudorów’, to nie Anna Boleyn odkryła jego talent. Smeaton śpiewał w chórze Kardynała Wolsey’a. Po upadku Kardynała, Anna Boleyn zauważyła talent Smeatona. Co sprawiło, że Mark Smeaton stał się łatwym celem? Jego słynna wymiana zdań z Królową Anną Boleyn, oraz jego urok doprowadziły go niestety na szafot. Stał on przy oknie w Sali Audiencyjnej, co królowa zauważyła i zapytała go dlaczego jest smutny. Kiedy jego odpowiedź nie spodobała się Annie – Smeaton odpowiedział bowiem ‘nieważne’ i westchnął, powiedziała mu iż nie może ona traktować go na równi ze szlachcicami, bo jest on tylko muzykiem. On na to odpowiedział iż wystarczy mu jej widok, oraz rzucił na odchodne ‘żegnaj więc’. Smeaton nie wchodził w skład dworzan otaczających Annę Boleyn, z racji swego niskiego urodzenia. Z zaistniałej sytuacji można jednak wywnioskować, że domagał się od Królowej uwagi oraz traktowania na równi z szlachcicami. Niektórzy historycy sugerują że Smeaton był zarozumiały i dlatego doszło do wymiany zdań z Królową. Jako jedyny z aresztowanych, Smeaton został poddany torturom podczas przesłuchań, i w ich wyniku przyznał się do winy, czyli do cudzołóstwa z Królową. Zaprzeczył jedynie, że spiskował z nią przeciwko Henrykowi VIII.
Sir Henryk Norris był poważanym i szanowanym dworzaninem, który już jako młody mężczyzna przybył na dwór Henryka VIII. Zaprzyjaźnił się z Królem, który mianował go tytułem Gentleman of Bedchamber. Na przestrzeni lat, Norris otrzymał od Henryka VIII rozmaite tytuły świadczące o uznaniu w oczach Króla. W 1517 r. stał się członkiem Prywatnej Komnaty. W 1526 r. Sir Norris otrzymał zaszczytny tytuł Skarbnika Królewskiej Szkatuły oraz sprawował władzę nad członkami Prywatnej Komnaty. Za czasów Henryka VIII, Skarbnik Królewskiej Szkatuły byl najwyższym i najbardziej zaszczytnym honorem który mógł spotkać szlachetnie urodzonego mężczyznę ; taki sługa towarzyszył Królowi w najintymniejszych momentach. Norris był nie tylko sługą ale też i zaufanym przyjacielem Króla. Dlaczego więc został oskarżony o zdradę stanu z Królową? Pisałam o tym szczegółowo w tym artykule.
Sir Franciszek Weston był młodym i przystojnym szlachcicem. Miał opinię podrywacza oraz lubiącego rozrywki człowieka. Był on jedynym synem szlachetnie urodzonych rodziców ; Ryszarda Westona i Anny Sandys. Sir Franciszek Weston rozpoczął karierę na dworze w wieku piętnastu lat. W 1532 r. kiedy miał około lat 20, został mianowany członkiem Prywatnej Komnaty. Dlaczego Weston został aresztowany? Anna Boleyn w dniu aresztowania w ataku paniki zaczęła analizować swoje postępowanie i powiedziała o sytuacji która miała miejsce między nią a Sir Westonem ; Królowa dała mu reprymendę za uganianie się za zaręczoną z Sir Norrisem Madge Shelton, ponieważ Weston był żonaty a Madge zajęta, Anna zastanawiała się też dlaczego Norris zwleka ze ślubem ; wtedy Weston powiedział jej że Norris przychodzi do komnaty Królowej nie dla Madge ale dla Anny Boleyn. To być może ta sytuacja doprowaadziła do aresztowania Westona.
Sir William Brereton także należał do Prywatnej Komanty i pochodził ze szlacheckiej rodziny. Zarówno w czasach w których żył Brereton, ludzie nie wiedzieli dlaczego właściwie został oskarżony i ścięty za zdradę ; prawdopodobnie powód był polityczno-finansowy dotyczący Marchii Walijskich.
Piątym oskarżonym, który jednak nie był sądzony 12 maja, był Jerzy Boleyn, brat Królowej. Oskarżono go o kazirodztwo z własną siostrą, planowanie śmierci Króla oraz naśmiewanie się z Henryka VIII. Na jakiej podstawie oskarżono Jerzego? Był on nie tylko bratem dla także przyjacielm Anny Boleyn ; spekulowano że zbyt wiele czasu spędzał w towarzystwie Królowej, sam na sam. Według Rethy warnicke która w 1989 r. wydała biografię Anny Boleyn, wszyscy mężczyzni skazani w procesie praktykowali sodomię i homoseksualizm. Nie ma na to jednak żadnych dowodów.
Podczas procesu, tylko Mark Smeaton przyznał się do winy i błagał Królewską litość. Wszyscy pozostali, czyli Sir Norris, Sir Weston i Sir Brereton obstawali przy swojej niewinności. Niestety, wszyscy zostali skazani na śmierć ; mieli zostać poddani okrutnej śmierci poprzez powieszenie i poćwiartowanie, jednak Henryk VIII zmienił wyrok na ścięcie.
Anna Boleyn w Tower of London
W dzisiejszyma rtykule przedstawię sprawę związaną z listem Anny Boleyn do Henryka VIII, napisanym 6 maja 1536 r. List ten do dzisiaj pozostaje nierozwiązaną tejemnicą – czy faktycznie napisała go Anna Boleyn z więzienia? Czy Henryk VIII kiedykolwiek przeczytał tę ostatnią wiadomość od swej żony? Komu i dlaczego zależało na ukryciu tego listu?
Jako że list ten nie został przetłumaczony na język polski, sama postanowiłam go przetłumaczyć, dlatego z góry przepraszam jeżeli tłumaczenie nie jest idealne.
‘Mój Panie, Twe rozgorycznie i moje uwięzienie są dla mnie tak dziwne, iż zaprawdę nie wiem co napisać, lub też za co przepraszać ; jestem całkowicie nieświadoma czyś przysłał mnie tu (pragnąc bym wyznała prawdę i w ten sposób zyskała Twą łaskę). (…)
Proszę by Wasza Łaskawość nawet sobie nie wyobrażał iż Wasza biedna żona kiedykolwiek uzna swą winę. Prawdę powiedziawszy, żaden Książę nie miał żony tak lojalnej w obowiązkach i uczuciach, niż Tyś znalazł w osobie Anny Boleyn. (…)
To mnie żeś sobie upodobał z niskiego stanu aby uczynić mnie Twą Królową i towarzyszką, a przekraczało to me pragnienia. Jeżeli żeś uznał mnie godną takiego honoru, mój dobry Panie, niech żadna inna miłostka, czy też zła Rada złożona z mych wrogów, nie wycofa Twych książęcych łask ; nie pozwól także aby ta skaza, ta niegodna skaza nielojalnego serca skierowana przeciwko Tobie, kalała imię Twej uległej małżonki oraz Twej córki.
Osądź mnie, dobry Królu, lecz pozwól otrzymać prawowity proces i nie pozwól aby moi zaciekli wrogowie siedzieli jako oskarzyciele i sędziowie ; tak, pozwól mi otrzymac otwarty proces, gdyż ma prawda nie będzie się lękała otwartego wstydu ; wtedy ujrzysz moją niewinność, Twe podejrzenia i sumienie usatysfakcjonowane, hańba i oszczerstwo tego świata ustawione, lub też mą winę otwarcie przyznaną. Wtedy to Bóg lub Wy ustalicie co ze mną będzie, Wasza Łaskawość będzie uwolniony z otwartej cenzury, a moje przewinienie będzie prawnie udowodnione, Wasza Łaskawość jest w swobodzie zarówno przed Bogiem jak i przed ludźmi, nie tylko w sprawie wykonania mej kary jako na bezprawnej małżonce, ale także w sprawie podążania za swym uczuciem do niej, przez którą jestem tu gdzie jestem. (…).
Lecz jeżeli już żeś zadecydował cóż ze mną będzie, nie tylko skazując mnie na smierć, lecz także na niecne oszczerstwo które musi usprawiedliwić Twe wyczekiwane szczęście, wtedy pragnę aby Bóg przebaczył Ci ten wielki grzech, oraz moim wrogom ; mając nadzieję że w dniu Sądu Ostatecznego, gdzie wkrótce i Ty i ja staniemy, Bóg nie wezwie Cię do odpowiedzialności za okrutne nadużycia względem mej osoby, oraz że w Jego Sądzie , w co nie wątpię, (cokolwiek myśli o mnie świat), moja niewinność będzie otwarcie uznana.
Moją ostatnią i jedyną prośbą jest, abym tylko ja musiała dźwigać jarzmo Twego niezadowolenia, oraz aby gniew Twój nie dotknął niewinnych dusz tych biednych gentlemanów którzy (z tego co rozumiem) są również uwięzieni z mego względu. Jeżeli kiedykolwiek mój widok cieszył Twe oko ; jeżeli kiedykolweik imię Anny Boleyn brzmiało miło w twych uszach, pozwól mi otrzymać tę prośbę ; wtedy to odejdę aby nie sprawiać Waszej Łaskawości więcej kłopotu, modliła się będę do świętej trójcy o zachowanie Waszej Łaskawości w dobrym zdrowiu, oraz aby kierowała Tobą we wszystkich Twych poczynaniach.
Twa najbardziej lojalna i zawsze wierna małżonka,
Anna Bullen,
Z mego smutnego więzienia w Twierdzy Tower, tego dnia 6 maja’
Słowa te są niezwykle poruszające i przejmujące, ale czy rzeczywiście list ten napisała Anna Boleyn? Najpierw przedstawię kwestie sporne co do listu ;
1) Charakter pisma : historycy są zgodni co do tego, że charakter pisma rózni się od charakteru pisma Anny Boleyn, mamy bowiem zachowane listy które pisała Anna własnoręcznie.
Jak można to wytłumaczyć?
- Niektóre źródła podają iż list był kopią prawdziwego listu sporządzoną przez Tomasza Cromwell’a, podpisaną jako ‘Do Króla od Damy z Tower’ (To the King from the Lady in the Tower). Kopia ta została znaleziona w 1540 r. po egzekucji Cromwella, pomiędzy jego papierami. A więc charakter pisma może różnić się od charakteru pisma Anny Boleyn, gdyż jest to kopia sporządzona przez Cromwell’a.
- Stan Anny Boleyn podczas pobytu w Tower wskazuje na jej załamanie nerwowe, a więc charakter pisma mógł się zmienić.
- Anna dyktowała list jednej ze swych dam, dlatego pismo jest inne.
2) Podpis Anny ; Królowa podpisała się jako ‘Anne Bullan’. Dlaczego nie użyła tytułu ‘Królowej’(Anne the Queen), którym podpisywała wszystkie dokumenty? Wiemy że do końca pragnęła zachować swój tytuł pomimo iż został on jej odebrany. Ale Anna nawet w dniu swej egzekucji ubrała królewskie szaty i zachowała się godnie i z honorem. Dlaczego więc użyła swego imienia i nazwiska, zamiast tytułu? Poza tym użyła formy swego nazwiska która już od dawna nie była używana (zamiast Bullan używała Boleyn)
Jak można to wytłumaczyć?
- Jeżeli list faktycznie napisała Anna, to być może pragnęła ukazać Henrykowi VIII swą pokorę, dając mu do zrozumienia że to on nadał jej tytuł królowej, ona jest jedynie ‘Anną Bullan’ czyli tą w której zakochał się przed laty, zanim zadecydował że chce uczynić z niej królową.
3) Styl pisma ; Anna Boleyn dała do zrozumienia m.in. że wie iż Henryk pragnie ożenić się z Jane Seymour oraz niejako oskarża ją o swą niedolę. Celem listu Anny Boleyn było apelowanie do sumienia Henryka VIII aby nie skazał jej na śmierć, lecz pisanie o nowej miłości Króla w taki sposób mogło dać efekt odwrotny do zamierzonego. Czy inteligentna Anna Boleyn zdecydowałaby się na wybuch królewskiego niezadowolenia? A może zdolności jasnego myślenia zostały przyćmione przez strach przed śmiercią i depresję? Takimi słowami Anna Boleyn mogła skierować złość Króla nie tylko na siebie ale także na swoją córkę Elżbietę. W dniu egzekucji Anna Boleyn nie powiedziała nic, co mogłoby wywołać niezadwolenie Henryka VIII, a więc mnie osobiście trudno jest sobie wyobrazić, że w liście Anna mogło pozwolić sobie na takie ostre słowa do Henryka, w którego rękach spoczywał los jej samej oraz Elżbiety.
Przez większość historyków list ten jest uznawany za podrobiony. Moim zdaniem Anna Boleyn mogła napisać Henrykowi VIII list, lecz nie był to ten. Ciężko mi wyobrazić sobie że Anna Boleyn nie podjęła żadnej próby zaapelowania do Henryka VIII ; jeżeli napisała jakikolwiek list to musiał on być delikatny i rozważny, bowiem Anna cały czas pragnęła zapewnić dobre życie swej jedynej córce, Elżbiecie. Jeżeli Królowa napisała list do Henryka, to według mnie, nigdy on do niego nie dotarł, bo wszystko co mówiła i robiła Anna Boleyn było raportowane Cromwell’owi, a ten nie mógł pozwolić aby prośba o uwolnienie i wyznanie niewinności dotarło do Henryka VIII.
A co Wy sądzicie na ten temat?
Polish
English
