Tag-Archive for » Anna Boleyn «
Wczesny okres panowania Tudorów, około 1486 r.
Bez wątpienia każdy kto kocha historię, chciałby dowiedzieć się nieco więcej na temat strojów jakie nosili ludzie na dworze Henryka VIII. Większość z nas oglądała serial ‘Dynastia Tudorów’ w którym został przedstawiony okres panowania Henryka VIII od jego młodości aż do smierci. Stroje przedstawione w serialu są piękne, bogate i szykowne. Niestety, nie mają jednak wiele wspólnego z prawdziwymi strojami jakie obowiązywały na dworze w tamtym czasie. Jakie więc były ubiory ludzi na dworze Henryka VIII?
Informacji na temat ubioru dostarczają nam przede wszystkim portrety i opisy. Szanowani i zamożni dworzanie nosili drogie, wyszukane matriały, które świadczyły o ich wysokim statusie społecznym. Bardzo popularnym materiałem był złotogłów ( matraił utkany ze złotej nici) który był jednak bardzo drogi i tylko najbogatsi mogli sobie na niego pozwolić.
Kobiety
Kształt kobiecego ubioru był uformowany w trójkąt : zwykle gorset przylegał do ciała nadając talii wąski kształt, podczas gdy spódnica i suknia były szerokie. Na głowę kobiety nakładały opaskę pokrywającą włosy, odsłaniającą czoło, mogło być to typowe angielskie nakrycie w stylu gable hood lub francuskie. Do opaski był przyszyty materiał, zazwyczaj w czarnym kolorze, który zwisał swobodnie (ang. Cornet).
Ubiór składał się z kilku warstw :
1.Warstwy noszone pod spodem :
– koszula (smock)
- spódnica (petticoat)
- tunika (kirtle)
Oraz
2. Warstwy widoczne na zewnatrz
– suknia (gown)
- nakrycia głowy (headdess)
- Koszula (Smock)
Niezależnie od statusu społecznego, każda kobieta nosiła koszulę. Szlachcianki i królowe miały bogato zdobione koszule z haftowanymi rękawami, z najlepszych gatunkowo materiałów.
Koszula (smock)
- Spódnica (petticoat)
Noszona była pod strojem właściwym, mogła mieć specjalny kawałek materiału podtrzymujący biust, ale nie musiała. Zazwyczaj miała czerwony kolor.
- Tunika (Kirtle)
Nadawała sylwetce właściwy kształt i podtrzymywała biust, nakładano ją na petticoat. Górna część takiej tuniki musiała być usztywniona, była w konstrukcji bardzo podobna do gorsetu. Zazwyczaj tunika wystawała nieco ze stroju właściwego.
Tunika (kirtle)
- Suknia (gown)
Suknia to ostatnia część kobiecej garderoby. Nakładana była na wszystkie pozostałe warstwy, mogła a właściwie musiała być bogato zdobiona, obszyta najpiękniejszymi nićmi, z najlepszych jakościowo materiałów. Suknie królowej były dodatkowo przyozdobione drogimi kamieniami dlatego też były dość ciężkie. Suknia miała wąskie noszone pod spodem tak zwane ‘undersleeves’ i nałożone na nie szersze, długie rękawy.
Suknia Katarzyny Parr
- Nakrycia głowy
Nakrycia głowy byly bardzo popularne. Rozpuszczone włosy były symbolem dziewictwa i czystości, jednak w towarzystwie kobiety (zwłaszcza męzatki) nie mogły nosić rozpuszczonych włosów ponieważ świadczyło to o frywolności.
To Anna Boleyn która spędziła kilka lat we Francji rozpowszechniła modę na tak zwane ‘french hoods’ czyli ‘francuskie kaptury’. Noszono także typowo angielskie ‘gable hood’ lub ‘gable english hood’. Francuskie nakrycia głowy były bardziej stylowe i twarzowe podczas gdy angielskie nieco bardziej masywne i ciężkie. Pod takim nakryciem kkobiety nosiły ‘coif’ pokrywający włosy na który nakładano hood. Za czasów Marii Tudor noszono tak zwane ‘flat hood’ które łączyły styl francuskich i angielskich nakryć głowy.
Szlachcianki i królowe bogato zdobiły swoje nakrycia głowy z biżuterią, perłami oraz innymi drogimi kamieniami.
Wczesna wersja 'gable hood' noszona przez Lady Margaret Beaufort i Królową Elżbietę York
English gable hood ; Margaret Shelton, Elizabeth Cheney, Margaret More
French hood ; Maria Tudor, Anna Boleyn, Katarzyna Aragońska
Flat hood : Bess z Hardwick, Królowa Maria Tudor, Maria Fitzalan Księżna Norfolk
Mężczyzni
W męskim stroju podkreślano przede wszystkim postawę oraz nogi (tak, w czasach Tudorów to nie kobiety chwaliły się zgrabnymi nogami, ale mężczyźni!) Strój nadawał sylwetce kwadratowy kształt. Mężczyzźni nosili :
- koszule z wysoka stójką (high necked shirt)
- doublet
- jerkin
- płaszcz lub inne nakrycie wierzchnie (coat,gown)
Henryk VIII i jego syn Edward VI - widać jak młody król wzorował się na ojcu w kwestii ubioru
Za czasów Edwarda VI stroje nie zmieniły się diametralnie, gdyż młody król pragnął wyglądać jak jego ojciec Henryk VIII. Niestety, Edward zmarł w wieku 16 lat, a po nim rządziła Joanna Grey którą szybko zdetronizowała Maria Tudor, najstarsza córka Henryka.
Bogato zdobione pięknie haftowane stroje nie były tylko i wyłącznie domeną kobiet. Również mężczyźni chętnie przyozdabiali ubranie biżuterią oraz drogimi kamieniami. Płaszcz mógł mieć naszyte futro które nie tylko było ciepłe ale także stanowiło symbol wysokiego statusu. Mile widziana była także sama biżuteria, np. złote łańcuchy wysadzane kamieniami szlachetnymi.
Mężczyźni także nosili nakrycia głowy – były to czapki lub stylowe kapelusze, przyozdobione piórkiem lub obszyte najlepszymi materiałami.
Czasy Elżbiety I
Za panowania Elżbiety I Tudor ubiór uległ zmianie. Królowa była w centrum zainteresowania i to ona wyznaczała trendy, które tak chętnie kopiowały szlachcianki. Elżbieta ubierała się tak aby pokazać swoją władzę oraz zaimponować ludziom.
Elżbieta nie nosiła tylko i wyłacznie angielskich strojów ale zamawiała także stroje wg. mody włoskiej, francuskiej, a nawet polskiej. Elżbieta Tudor potrafiła nawet wykorzystać ubiór do osiągnięcia celów politycznych – kiedy trwały negocjacje odnośnie jej ślubu z Księciem Anjou, Elżbieta zleciła namalowanie portretu do którego pozowała we francuskiej sukni.
Jakie zmiany w kobiecym ubiorze nastąpiły w epoce elżbietańskiej? Pod spodem noszono :
- koszulę (chemise)
- spódnicę (petticoat)
- farthingale – coś w rodzaju spódnicy, jednak z tą róznicą że ta była usztywniona (patrz zdjęcie), nadawała ubiorowi kształt trójkąta
- gorset był zazwyczaj usztywniony
- bumroll – nakładano na biodra aby nadać specjalny kształt sukni (patrz na zdjęcie)
- parlet nakładano na gorset
- kirtle była to główna spódnica
Elżbietańskie gorsety
Bumroll nakładano na biodra
Farthingale i bumroll
Lettice Knollys i Elżbieta Tudor
Nakrycia głowy czyli ‘headresses’ wyszły z mody, kobiety przyozdabiały włosy biżuterią, nosiły różnego rodzaju fryzury. Wokół szyi noszono wielkie koronkowe kołnierze.
Zewnątrz widoczna była suknia (gown) która była rozcięta tak że spódnica (kirtle) była widoczna. Jak widać kobiety w epoce elżbietańskiej miały o wiele więcej warstw ubioru niż za czasów Henryka VIII.
Dodatkowo królowa Elżbieta wprowadziła modę na makijaż który za czasów Henryka VIII nie był zbyt popularny – blada cera, różowe policzki i czerwone usta to najmodniejszy makijaż epoki elżbietańskiej. Więcej o makijażu w tym artykule : Uroda i hiegiena w epoce Tudorów
A jak ubierali się mężczyźni? Tutaj moda nie zmieniła się aż tak jak w przypadku kobiet. Podczas gdy mężczyźni za czasów Henryka VIII nosili ubrania nadajace sylwetce kwadratowy kształt, mężczyźni w epoce elżbietańskiej nosili bardziej przylegajace do ciała stroje. Ciężki płaszcz zastąpiono krótkim ‘jacket’ czyli czymś w rodzaju marynarki. Nastąpiła moda na kołnierze.
Robert Dudley w typowym stroju dworzanina z wyższych sfer
Henryk VIII
Jak donosi serwis express.co.uk angielska Królowa Elżbieta II ma wkrótce zostać poproszona o zgodę na ekshumację zwłok Króla Henryka VIII w celu udowodnienia iż cierpiał on na chorobę która zmieniła go z młodego wesołego księcia w okrutnego tyrana który posłał na szafot dwie ze swoich sześciu żon.
Dwie amerykańskie badaczki, Cathrina Whitley i Kyra Kramer twierdzą, że Henryk VIII cierpiał na ‘Kell antigen system’ co oznacza że miał krew ‘Kell positive’ (nie jestem pewna jak dokładnie przetłumaczyć tę medyczną nazwę na język polski). Choroba ta tłumaczy dlaczego dwie żony Henryka VIII, Katarzyna Aragońska i Anna Boleyn miały serię poronień i martwych narodzin. W czasach Henryka VIII wina leżała po stronie kobiety jednak istnieje medyczna interpretacja takiego stanu, która może udowodnić,że problem jednak leżał po stronie Henryka VIII! (O czym sama jest głęboko przekonana). Z tą chorobą jest związane także zaburzenie genetyczne zwane ‘syndromem McLeod’a’.
‘Kobieta która posiada krew ‘kell negatywną’ gdy zajdzie w ciążę z ‘kell pozytywnym’ mężczyzną będzie miała serię powtarzających się poronień i śmierci ‘kell pozytywnych’ płodów (…) Taki wzór odpowiada ciążom Katarzyny Aragońskiej i Anny Boleyn. Dodatkowo, Henryk VIII mógł cierpieć na ‘syndrom McLeoda’, genetyczne zaburzenie związane z grupą krwi Kell, które powoduje fizyczne i psychiczne osłabienie porównywalne z symptomami których doświadczył król’
Sześć żon Henryka VIII ; dwie z nich zostały ścięte (Anna Boleyn i Katarzyna Howard)
Henryk VIII spoczywa w kaplicy Św. Jerzego w Zamku Windsor. Pobranie próbki jego włosów i kości w celu badania DNA musi zostać zatwierdzone przez Królową Elżbietę II.
Dr Whitley mówi : ‘Syndrom McLeod’a powoduje osłabienie mięsni a nawet zachowania schizofreniczne. Choroba ujawnia się zwykle około 40 roku życia jako epizod choroby psychicznej, która stopniowo pogarsza się do końca życia chorego. Henryk miał 41 lat gdy poślubił Annę Boleyn. Punktem zwrotnym dla Henryka były jego czterdzieste urodziny. Wierzę że jego oskarżenia przeciwko Annie Boleyn były efektem psychozy’.
Pani Antropolog Kramer dodaje : ‘Jego ministrowie wiedzieli że był szalony lecz pozornie zachowywał się jak inteligentny człowiek. To musiało być przerażające. Wyobraźcie sobie takiego mężczyznę, który ma prawo decydować o waszym życiu i śmierci’.
Niestety, rzecznik Królowej odmówił komentarza, co może oznaczać że zgoda na takie badanie nie zostanie wydana. Gdyby jednak Elżbieta II zgodziła się, postrzeganie Henryka VIII na zawsze się odmieni – nie będzie on już uznawany za ‘krwawego tyrana’ lecz za człowieka borykającego się z ciężką chorobą psychiczną. Czy jednak jeden z najwybitniejszych władców Anglii ma zostac tak potraktowany? Dopóki nie mamy dowodów, możemy jedynie opierac się na domysłach. Miejmy nadzieję że zgoda zostanie udzielona.
Jeżeli to odkrycie potwierdziłoby hipotezę o chorobie Henryka VIII, wówczas imię Anny Boleyn zostałoby oczyszczone z zarzutów o zdradę, cudzołóstwo, kazirodztwo oraz czary. Dzisiaj co prawda historycy są zgodni że zarzuty przeciwko niej zostały sfałszowane, jednak są i tacy jak np. profesor G.W.Bernard którzy twierdzą że Anna Boleyn mogła być lub była winna.
Co sądzicie na temat tych rewelacji?
Źródła :
Queen asked : May we dig up Henry VIII?
Najbardziej znany portret Anny Boleyn który obecnie znajduje się w National Portrait Gallery w Londynie potrzebuje renowacji. Jak widzicie na zdjęciu, portret jest w złym stanie i musi zostać niezwłocznie poddany konserwacji. NPG potrzebuje 4.000 funtów na prace nad portretem, aby znów mógł trafić na wystawę.
Portret Anny Boleyn w National Portrait Gallery
National Portrait Gallery na pewno będzie wdzięczne wszystkim którzy przekażą nawet najmniejszą sumę na ten szczytny cel. Naprawdę szkoda gdyby ten wyjątkowy portret uległ zniszczeniu. Pozostałe informacje znajdziecie na stronie NPG :
Help support the conservation work on the portrait of Anne Boleyn
Polish
English
