Małżeństwo Anny Boleyn i Henryka VIII

W tym dniu w historii 25 stycznia 1533, Anna Boleyn i Henryk VIII pobrali się, po 7 latach czekania na rozwód Heryka z pierwszą żoną, do którego nota bene i tak nie doszło. Czy tak długo oczekiwane małżeństwo było szczęśliwe? Jaką żoną była Anna?

Zanim się pobrali

Henryk VIII i Anna Boleyn : woskowe figury

Przygotowania do rozwodu rozpoczęły się w lutym 1528 r. kiedy Stefan Gardiner i Edward Fox zostali wysłani do Rzymu aby omówić ‘Wielką Sprawę’ jak wtedy wypowiadano się o anulacji małżeństwa z Katarzyną Aragońską. Sytuacja jednak nie rozwinęła się tak jak tego oczekiwał Henryk VIII – papież nie zamierzał dać pozwolenia na rozwód, dlatego też Henryk i Anna byli niezwykle podenerwowani. Po kilku latach długich i wyczerpujących starań o rozwód, Henryk VIII postanowił przestać czekać i wziąć się do działania. W lutym 1531 r. Henryk ogłosił się ‘głową kościoła’ na tyle na ile ‘prawo zezwala’, a wiosną tego samego roku Pałac w Yorku został przebudowany, na potrzeby królowej, lecz nie Katarzyny a Anny. Podczas obchodów Nowego Roku, Anna i Henryk wymieli się prezentami, a dar od Katarzyny Aragońskiej został odesłay. Rok 1532 był trumfem Anny Boleyn – we wrześniu została mianowana Markizem Pembroke – stała się w ten sposób nabardziej wpływową (po królowej) kobietą na dworze. Cromwell zajął się rozbudowaniem komnat w Tower of London na potrzeby koronacji. W październiku królowa Katarzyna Aragońska została zmuszona do oddania klejnotów królewskich, aby Henryk mógł podarować je Annie. W listopadzie Anna Boleyn została oficjalnie przedstawiona Franciszkowi I, królowi Francji, jako przyszła małżonka i królowa Anglii. W drodze powrotnej, Henryk i Anna skonsumowali swój związek, i według kronikarza Hall’a – pobrali się 14 listopada 1533.

Małżeństwo

Sekretny ślub Henryka VIII i Anny Boleyn : scena z serialu 'Dynastia Tudorów' (SHOWTIME)

Około grudnia 1532 r. Anna Boleyn podejrzewała, iż spodziewa się dziecka. Oficjalną datą sekretnego małżeństwa jest 25 stycznia 1533 r. Już w lutym było wiadomo na pewno, że Anna jest w ciąży – wyznała Tomaszowi Wyattowi, iż ma ‘dziką ochotę na jabłka’ która według króla stanowiła ‘dowód iż jest brzemienna’. Już wkrótce, Katarzyna Aragońska została poinformowana iż nie jest królową, lecz ‘Księżną Wdową’ – ten tytuł przysługiwał jej po śmierci pierwszego męża, Artura Tudora. Katarzyna odmówiła zaakceptowana nowego tytułu, twierdząc iż została namaszczona i koronowana, i nic tego nie zmieni. W Niedzielę Wielkanocną Anna Boleyn wzięła udział w mszy już jako Królowa. 1 czerwca natomiast została oficjalnie koronowana, będąc w zaawansowanej ciąży.

Kiedy emocje po wspanialej koronacji opadły, Anna Boleyn zaczęła przygotowywać się do porodu. Według zwyczaju, na kilka tygodni przed spodziewanym rozwiązaniem, kobieta wycofywała się z dworskiego życia, zajmując specjalnie przygotowane dla niej komnaty. Anna Boleyn zajęła swoje komnaty 26 sierpnia. Na poród nie czekała długo – już 7 wrzesnia 1533 r. na świat przyszła księżniczka Elżbieta. Narodziny córki nie przyniosły Henrykowi radości – a raczej, nie tak wielkiej radości jaką przyniosłyby narodziny syna. Henryk bowiem był przekonany, że Anna urodzi mu chłopca, przyszłego następcę tronu. Jak na to wskazuje Eric Ives, głównym powodem koronacji Anny był fakt, że spodziewała się ona dziecka. Henryk pragnął aby jego syn miał pełne prawo do tronu, dlatego też postanowił koronować Annę – aby nikt nie mial wątpliwości iż tron należy się własnie jej synowi. Ciężarna Anna stanowiła obietnicę, jednak narodziny córki postawiły ją w delikatnej pozycji. Gdyby we wrześniu Anna urodziła chłopca, wówczas nawet jej wrogowie musielby przyznać iż jest ona prawowitą żoną i królową Henryka VIII. Według wielu, to właśnie narodziny Elżbiety stanowiły pierwszy kryzys w związku Henryka i Anny. Jednak wg. Erica Ivesa, pomimo rozczarowania, Henryk VIII nadal był zakochany w Annie i jak mówiły o tym jej dwórki w październiku 1533 – ‘król wolałby żebrać od drzwi do drzwi, niż opuścić nowo poślubioną żonę’.

Anna Boleyn i jej nowonarodzona córka : scena z serialu 'Dynastia Tudorów'

Według Alison Weir, małżeństwo Henryka i Anny nie należało do szczęśliwych. Przed ślubem oboje byli sobą zafascynowali i zakochani, jednak po ślubie emocje opadły. Według wielu źródeł, Henryk zmienił swój stosunek do Anny po narodzinach Elżbiety. Nic jednak bardziej mylnego – pomimo że Anna rozczarowała Henryka narodzinami córki, to jednak oboje wciąż pozostawali szczęśliwi. W końcu było to ich pierwsze wspólne dziecko i liczyli że Anna wkrótce będzie w ciąży ponownie.

Tak też się stało, w 1534 r. Anna Boleyn była w drugiej ciąży. Obliczono że dziecko przyjdzie na świat w sierpniu, a więc musiało zostac poczęte mniej więcej w listopadzie, dwa miesiące po narodzinach Elżbiety. W tym okresie Anna i Henryk cieszyli się spokojem i ciągle byli sobie oddani. Niestety, Anna Boleyn nie urodziła dziecka którego się spodziewała. Nie wiemy jak zakończyła się ta ciąża – być może doszło do poronienia (najbardziej prawdopodobna wersja) lub przedwczsenych narodzin martwego dziecka. Według innej, zaskakującej teorii – Anna cierpiała na ‘ciążę rzekomą’. Tak czy inaczej, w 1534 r. rozpoczęły się problemy w małżeństwie Anny  i Henryka.

Król wziął sobie kochankę, o której nie wiemy nic poza tym że była ‘ładna’. Anna Boleyn nie była zadowolona – szalała z zazdrości, gdyż wiedziała że zainteresowanie Henryka innymi kobietami stanowiło dla niej zagrożenie. W końcu Anna sama była damą dworu poprzedniej krolowej, i to swoim wdziękiem i urodą podbiła serce Henryka. Wyznaczyła więc ścieżkę pozostałym kobietom, pokazując im że skoro jej się udało zdobyć Krola, to im może też się poszczęścić. Zazdrosna Anna uknuła intrygę mającą na celu pozbycie się nowej miłości Henryka. Pomogla jej w tym Jane Rochford. Gdy Henryk odkrył co się dzieje, wpadł w złość i wygnał Lady Rochford na kilka miesięcy, a samej Annie powiedzial że powinna ‘zamknąć oczy (na jego niewierność) jak to robiła osoba lepsza od niej (czyli Katarzyna Aragońska).’. W czasach, kiedy od króla spodziewano się, że będzie mieć kochanki, posiadanie nałożnicy nie było czymś zaskakującym. Henryk mógł wciąż kochać swoją żonę, a pomimo tego miec na boku kochanki. Jednak Anna Boleyn nie była pod tym względęm tak tolerancyjna jak Katarzyna Aragońska. Róznica pomiędzy Anną a Katarzyną była olbrzymia – Katarzyna pochodziła z królewskiej rodziny i była wychowana aby zostać Królową. Anna natomiast zdobyła swoją pozycję poprzez oddziaływanie na Henryka. Dopóki Henryk VIII był zakochany i wpatrzony w Annę, ona była bezpieczna. Jednak gdy zaczął zwracać uwagę na inne kobiety, Anna mogła równie dobrze skończyć jak Katarzyna, wygnana i poniżona. Nie mogła więc dopuścić aby Henryk się nią znudził.

Anna Boleyn jako metresa była pociągająca i atrakcyjna – bystra, inteligentna, o ciekawej urodzie. Jednak jako żona miała przede wszystkim jeden obowiązek – urodzić syna. Po ślubie Anna chciala połączyć w sobie cechy kochanki i żony, jednak było to niemożliwe. Henryk, z natury kochliwy i romantyczny, lubił być zakochany, dlatego też gdy Anna rozczarowala go najpierw w 1533 a później w 1534 r., rozpoczął poszukiwania nowej damy serca. Związek Anny i Henryka nie należał do łatwych i stabilnych – był raczej burzliwy, pełny namiętności, wzlotów i upadków. Według Chapuysa, kłótnie pomiędzy nimi były zwykłymi ‘kłótniami kochanków’ jak w każdym związku.

Syn

Scena z serialu 'Dynastia Tudorów'

Wielu historyków uważa, że gdyby Anna Boleyn urodziła męskiego potomka, nie skończyłaby na szafocie. Jednak nigdzie nie ma wzmianki o tym, że Henryk VIII pragnął pozbyć się żony ze względu na to że nie dała mu syna. Ostatnia odnotowana ciąża (trzecia) miała miejsce w styczniu 1536 r. – wtedy Anna poroniła (przypuszczalnie był to chłopiec). Jednak nic nie wskazuje na to, że Henryk dał za wygraną, zwłaszcza gdy usłyszał od Anny, że to on ‘ponosi winę za to co się stało, gdyż złamał jej serce wdając się w romanse z innymi kobietami’ (G.W. Bernard, autor najnowszej biografii Anny Boleyn pisze,że podczas tej sytuacji król Henryk bardzo się przejął i zostal z Anną aby ją pocieszać po poronieniu).

Anna Boleyn cieszyła się uznaniem Króla do kwietnia 1536. Jeszcze wtedy Henryk VIII walczył aby jego żona została oficjalnie uznana za jego królową i matkę następczyni tronu. Według Alison Weir (Lady in the Tower) wkrótce Henryk zaczął mieć wątpliwości czy Anna jest w stanie urodzić mu syna. Henryk już przechodził przez gorycz utraty kolejnych potomków – Katarzyna Aragońska była w ciąży sześć razy, ale jedynym dzieckiem jakie przeżyło była Maria. Wtedy, Henryk tłumaczył niezdolność Katarzyny do urodzenia syna tym, że poślubił on żonę swego brata i w ten sposób obraził Boga który odmawia mu dzieci (w tym przypadku męskiego potomka). Kiedy jednak Anna Boleyn okazała się niezdolna do urodzenia chłopca, Henryk (nie wiadomo czy sam, czy też za czyimś podszeptem) zaczął zastanawiać się czy Anna nie jest ‘czarownicą’. Wiele znaków na ciele Anny miało ‘świadczyć’ o jej tajemnych mocach – m.in. znamiona, narośl na paznokciu (‘szósty palec’). Sam fakt że Anna nie mogła urodzić syna tłumaczono tym, że popełniła jakieś grzechy ktore rozgniewały Boga, dlatego nie chce on pozwolić jej na urodzenie następcy tronu.

Początek maja 1536 r. był jak zwykle wesołym wydarzeniem  – odbywałay się pierwszomajowe turnieje. Król i Królowa siedzieli razem obserwując zmagania i potyczki. Radosny początek miesiąca był wstępem do krwawego końca – 19 maja 1536 r. Anna Boleyn została ścięta na podstawie fałszywych oskarżeń o czary, cudzołóstwo, kazirodztwo i zdradę stanu.Jak Henryk VIII odnosił się do egzekucji? Czy kiedykolwiek w późniejszym życiu wspominał Annę, dla której poświęcił całe królestwo? Cóż, nigdy bezpośrednio się o niej nie wypowiadał, ale było kilka sytuacji :

- kiedy mała Elżbieta wyrosła ze swych ubrań, jej opiekunka, Lady Bryan poprosiła Króla o pieniądze na nowe – wtedy Henryk VIII odparł ‘Czyż jest ona moim dzieckiem? Wszysycy wiedzą iż jej matka to wielka nierządnica, a jej ojciec to zdrajca Henryk Norris’. Oczywiście Henryk nie wierzył w te słowa, gdyż już kilka miesięcy później, kiedy emocje po egzekucji Anny Boleyn opadły, a jego nowa żona urodziła mu syna, Henryk powitał na dworze Elżbietę, nazywając ją ‘małą Elżbietką’,

- kiedy Jane Seymour, trzecia żona, odważyła się prosić Henryka o pomoc w sprawie Pielgrzymki łaski, Henryk wybuchł złością : ‘nie mieszaj się w moje sprawy’ odpowiedział gwałtownie, ‘pamiętasz jak skończyła poprzednia królowa?’ – Henryk wspomniał Annę Boleyn, która straciła głowę m.in. dlatego że za bardzo mieszała się w sprawy państwa.

- po śmierci Jane Seymour, rozpoczęły się poszukiwania kolejnej żony dla Henryka VIII. Szukano jej także we Francji, jednak Henryk VIII odparł iż ‘ma już dość kobiet o francuskich zwyczajach’ – odnosił się tutaj na pewno do Anny Boleyn, która spędziła kilka lat na francuskim dworze. Po powrocie do Anglii, Anna promowała francuską kulturę oraz modę. Być może zachowywała się jak prawdziwa Franucuzka, i dlatego też Henryk nie chciał nikogo kto by o tym przypominał.

- podczas małżeństwa z Anną Kliwijską, nowa królowa pragnęła aby Elżbieta Tudor przybyła na dwór, gdyż pisała list z prośbą o pozwolenie. Małżeństwo Henryka i Anny Kliwijskiej było nieudane, dlatego też Król odparł iż matka Elżbiety tak bardzo różniła się od jego nowej królowej, że lepiej byłoby aby nigdy się nie poznały. Według źródeł ta sytuacja nie była prawdziwa, a raczej oparta na domysłach.

Podsumowując, uważam iż Henryk VIII i Anna Boleyn na pewno byli szczęśliwi przez prawie 10 lat związku (od 1527 do  1536), z tym że pod koniec relacje między nimi znacznie się pogorszyły. Anna Boleyn była kobietą porywczą, pełną temperamentu i zazdrosną. Henryk VIII z trudem tolerował wybuchy zazdrości ze strony Anny, które uważał za przejaw dumy i chęci ograniczenia jego wolności. Anna natomiast pragnęła króla jedynie dla siebie, gdyż wiedziała że z chwilą gdy Hneryk zacznie się od niej oddalać, jej pozycja będzie zagrożona (prawdopodobnie Anna doskonale wiedziała jak podatny na manipulację jest jej mąż).  Czy Henryk i Anna byli kochającym się małżeństwem? Moim zdaniem jak najbardziej. Kłótnie i wybuchy gniewu były u nich na porządku dziennym, ale tylko z jednego powodu – oboje byli mocnymi charakterami, a starcie takich osobowości zawsze kończy się wybuchem.

A co WY sądzicie o małżeństwie Henryka i Anny?

Źródła :

1. Eric Ives : ‘The Life and Death of Anne Boleyn’

2. G.W. Bernard: ‘Fatal Attractions’

3. Alison Weir: ‘The Lady in The Tower’

You can follow any responses to this entry through the RSS 2.0 feed. You can leave a response, or trackback from your own site.
17 Responses
  1. czixxxa says:

    Fajny artykuł ;) Co do tych “faktów”, które potwierdzałyby to, że Anna była czarownicą dodałabym jeszcze rzekomy trzeci sutek i to, że Anna podobno nie lubiła (czy też bała się) dźwięku dzwonów ;)
    Też uważam, że byli szczęśliwym małżeństwem i sądzę, że Henryk żałował ścięcia Anny lecz nigdy by się do tego nie przyznał bo wyszedłby na hipokrytę.

  2. MarcinFar says:

    Czixxa, masz rację. :) Zresztą, któż na łożu śmierci wypowiadał imię i nazwisko swej drugiej żony? Henryk. Zapamiętał ją, żałował jej straty, choć później znacznie wybielił postać Seymour. Nie zdążył się nią znudzić, po prostu, ot co. ; )

  3. czixxxa says:

    Henryk przez długi czas podkreślał kiedy tylko mógł, jaka to Anna była zła ale mam wrażenie, że sam próbował siebie do tego przekonać i wytłumaczyć się przed samym sobą.

  4. czixxxa says:

    Mi kiedyś koleżanka mówiła, że oglądała jakiś program o Henryku na tvp2 czy coś i mówiła, że było wspomniane to, że Henryk właśnie wołał Annę na łożu śmierci. Myślę więc, że to prawda, choć nie wiadomo czy były to wyrzuty sumienia, strach czy może omamy ;)

  5. MarcinFar says:

    Tak?! Gdybyś go miała to bardzo prosiłbym o przesłanie. :)

    • MarcinFar says:

      Dziękuję bardzo! Jesteś wielka! Oczywiście, że ściągnę, właściwie już zacząłem. Konto na chomiku mam i bodajże 1 gb jeszcze jest wolny. Bardzo dziękuję za audio-booka, ważne, że jest. ; ) Pozdrawiam.

  6. czixxxa says:

    audiobook Starkeya? :P jakbym wiedziała, że chcecie audiobooka to bym dawno dała wam znać, ze jest :P

  7. czixxxa says:

    chodziło mu o e-booka ;) a to różnica szczególnie, że potrzebował do prezentacji a z audiobooka ciężko coś wyciągnąć xd

  8. MarcinFar says:

    Noo tak, ale lepsze to, aniżeli nic, prawda? ; >

  9. czixxxa says:

    no jakoś nie pomyślałam ;) skupiłam się na e-booku i nawet zapomniałam, że jest na chomiku audiobook ;) może dlatego, że sama nie dałam rady tego słuchać :P

  10. MarcinFar says:

    Hm, ja rozpocząłem, ale też dość opornie to idzie, bo słuchając nie myślę o tym właśnie. :)

  11. czixxxa says:

    o to mi właśnie chodzi :) ja nigdy nie korzystam z audiobooków, bo się wyłączam i myślę o Bóg wie czym zamiast o treści :)

    • MarcinFar says:

      Mam to samo! Wkurzające, ale cóż poradzić…Gdyby ktoś z Was znalazł e-booka wdzięczny będę, choć i audio-bookiem się zadowolę. Poetic, jaki post planujesz wkrótce? ; >

  12. czixxxa says:

    jak znajdę e-booka to na pewno dam znać :)

  13. MarcinFar says:

    O, już się doczekać nie mogę. :) Cieszę się, że przybyło już trochę ludzi, będzie można dyskutować. :D

  14. Susannah says:

    Moim zdaniem byli szczesliwi przed slubem , po slubie juz nie bylo tak kolorowo :P

  15. M. says:

    Nie pamiętam gdzie, ale czytałam, że Henryk prosił aby pochować go przy Jane Seymour. Więc nie wiem już kogo wolał.

Leave a Reply

XHTML: You can use these tags: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <strike> <strong>

*

  • Language

  • Archives

    • 2018 (2)
    • 2017 (8)
    • 2016 (7)
    • 2014 (2)
    • 2013 (9)
    • 2012 (22)
    • 2011 (70)
    • 2010 (9)
  • Newsletter

  • Facebook

  • Currently Reading

    ISBN:  9781848945371