Tag-Archive for » Anna Boleyn «
Procesja koronacyjna Anny Boleyn przedstawiona w serialu 'Dynastia Tudorów' (Showtime)
Kiedy w styczniu 1533 r. jasnym było, że Anna Boleyn spodziewa się dziecka, Henryk VIII pragnął aby jego poślubiona w sekrecie nowa małżonka była koronowana. Król miał nadzieję, że po 24 latach małżeństwa z Katazrzyną Aragońską, która urodziła mu sześcioro dzieci, z czego tylko księżniczka Maria przeżyła okres dzieciństwa (zmarła w wieku 42 lat), małżeństwo z Anną przyniesie mu upragnionych męskich potomków. Ciąża Anny stanowiła dla Henryka zapewnienie, że młoda Anna jest w stanie dać mu dziecko, i był pewien, że tym razem będzie to syn. Dlatego też, aby chłopiec był w pełni uznany jako następca tronu, Anna Boleyn musiała być koronowana na Królową Anglii.
Uroczystości związane z koronacją trwały 4 dni. Pierwszego dnia Anna Boleyn została eskortowana rzeką do Tower, gdzie przebywała dwa dni. Trzeciego dnia odbył się pochód przez ulice od Tower do Pałacu Westminster, a czwartego dnia odbyła się koronacja i wystawny bankiet w Westminster Hall.
29 maja
Anna Boleyn w lektyce podczas koronacji
Koronacja Anny Boleyn była ogromnym wydarzeniem – Henryk VIII pragnął aby jego nowa żona została w pełni zaakceptowana przez angielskie społeczeństwo. Okazała koronacja była wyrazem głębokich uczuć Henryka VIII do Anny Boleyn – w końcu przez 7 lat musieli czekać na ślub i narodziny pierwszego potomka! Nic więc dziwnego,że Henryk VIII mógł nareszcie, oficjlanie, przedstawić Annę Boleyn jako swą żonę, królową i matkę przyszłego następcy tronu.
29 maja 50 wspaniale ozdobionych barek, należących do różnych Gildii, eskortowało Annę Boleyn z Greenwich do Tower. Zajęło to aż dwie godziny, z pwodu niespokojnej rzeki. Wielu ludzi stało na brzegu, aby obserwować jak Markiz Pembroke tryumfalnie dryfuje po wodzie. Jak pisze o tym Eric Ives, bez względu na to czy Anna cieszyła się popraciem czy nie, mnóstwo ludzi obserwowało ten wspaniały wodny orszak, gdyż według ‘Kroniki Hiszpańskiej’ nic nie było widać na przestrzeni czterech mil oprócz “barek i łodzi pod udekorowanymi markizami, wyłożonych dywanami, na co przyjemnie było patrzeć”.
Anna w końcu znalazła się na własnej barce, w otoczeniu najbliższych dam dworu. Pozostałe kobiety zostały umieszczone w barce płynącej za Anną, a za tą z kolei, płynęła barka Henryka VIII, ubranego w najlepsze szaty.
Gdy Anna przybyła do Tower, została przwitana salutami ognia. Wszyscy znajdujący się wewnątrz, przywitali przyszłą królową, oraz poprowadzili ją do króla Henryka który – ‘przyjął ją z rozkochaną twarzą przy bramie, od strony wody’. Anna i Henryk spędzili w Tower dwa dni, w specjlanie dla nich przygotowanych komnatach. Jak musiała się czuć Anna, która przez 7 lat czekała na tą chwilę? Możemy jedynie zgadywać, ale pewnym jest że oboje – Anna i Henryk – spoglądali radośnie w przyszłość. Pomimo, iż Henryk zerwał z Kościołem Katolickim aby poślubić ukochaną kobietę, nie żałował swej decyzji – to Annę pragnął poślubić, i to uczynił. W dodatku spodziewała się ona dziecka – Henryk VIII był pewny iż będzie to chłopiec.
W zaciszu Tower zostały przyznane tytuły Orderu Łaźni, a wśród dworzan którym ten tytuł nadano znaleźli się m.in. Francis Weston, William Windsor, Henryk Parker (szwagier Jerzego Boleyna), Tomasz Arundel (mąż ciotki Anny), oraz inni, którzy byli blisko związani z Anną Boleyn, oraz jej rodziną.
31 maja
Po dwóch dniach, 31 maja, Anna Boleyn opuściła mury Londyńskiej Tower, podróżując lektyką do Pałacu Westminster. Jak pisze Antonia Fraser :
Strój królowej Anny łączył dziewiczość i przepych. Jej wspaniałe długie czarne włosy “opadały” na plecy, jak u panny młodej i w dłoni trzymała kwiaty. Lecz suknię ze szkarłatnego brokatu zdobiły drogie kamienie, a szyję otaczał sznur pereł większych niż groch włoski, według Guarasa, i duży klejnot “z drogocennych diamentów”. Pokrywała to wszystko aksamitna szata z królewskiej purpury, a damy dworu Anny były także “bogato wystrojone w szkarłat przybrany gronostajami”.
Na Gracechurch Street Anna Boleyn spotkała ‘żywy obraz’ przedstawiający Apolla wraz z jego dziewięcioma muzami. W Cornhill przywitał ją korowód potomstwa świętej Anny (babki Jezusa), a dzieci radośnie recytowały wiersze. Pierwsze dziecko porównało nową królową do babki Jezusa, życząc jej ‘takiego potomstwa’ w ‘tak krótkim czasie’ – jak zwraca uwagę Eric Ives – taktownie pominięto fakt, iż św. Anna urodziła same córki! Wśród recytowanych przez dzieci wierszy nie zabrakło symbolu Białego Sokoła – z herbu rodu Anny Boleyn, za którym leciał anioł niosący koronę. Nie zabrakło również białego gołębia, z okazji zbliżających się zielonych świątek.
Przy krzyżu Cheapside Anna Boleyn przyjęła od miasta ‘dobrowolny datek’ w postaci tysiąca marek. Według Hiszpana De Guarasa, królowa zachowała się karygodnie, bowiem zwyczaj dyktował rozdzielenie datku pomiędzy sług, Anna natomiast zachowała go dla siebie.
Kolejny ‘żywy obraz’ witający Annę ukazywał sąd Parysa, w którym Anna została obdarowana złotym jabłkiem. Jak wskazuje Antonia Fraser – ‘scena przy Pauls gate była najważniejsza bowiem dotyczyła przyszłości królowej i przyszłości narodu’. Zapewne Anne ucieszyło motto po łacinie :
“Królowo Anno, kiedy wydasz na świat syna króla, twój naród żyć będzie w złotym świecie!”
Koronacja Anny Boleyn przedstawiona w serialu 'Dynastia Tudorów' (SHOWTIME) w roli Anny Natalie Dormer
Tak jak opisuje to Ives – Anna Boleyn nie była popularna, ale jej koronacja była pełna przepychu. Oprócz wielu znanych osobistości przybyłych na koronację, zabrakło kilku ważnych ludzi – nie pojawila się siostra króla, Maria wraz z córką Frances, ani naczelna Księżna angielska – Elżbieta Howard Księżna Norfolk, ciotka Anny, żona Tomasza Howarda, Trzeciego Księcia Norfolk. Jednak te nieobecności da się jakoś wytłumaczyć – królewska sioistra Maria, nie lubiła Anny Boleyn, jednak w czerwcu była już chora, mozna powiedzieć ze stała nad grobem, zmrła 25 czerwca 1533. Księżna Norfolk natomiast, również nie przepadała za Anną – obwiniała ją o niedolę Katarzyny Aragońskiej. Małżeństwo Norflków nie było szczęśliwe, w chwili koronacji Anny, Elżbieta i Tomasz byli już w serparacji. Wkrótce jednak Anna przekonała Księżną do siebie, aranżując wspaniałe małżeństwa jej dzieci – Henryk Howard został ożeniony z córką Earla Oxfordu, a Maria została żoną nieślubnego syna Henryka VIII, Henryka Fitzroya. Już 10 września 1533, Księżna została jedną z dwóch matek chrzestnych nowonarodzonej księżniczki Elżbiety.
Podczas procesji na ulicach stali zwyczajni ludzie, obserwujący przepych towarzyszacy nowej królowej. Nikt jednak nie wiwatował, nie słychać było okrzyków ‘niech Cię Bóg błogosławi’, nikt też nie zdejmował czapek przed nową królową. Wzmianka o tym wydarzeniu znajduje się w hiszpanskiej kronice ‘Cronica del Rey Enrico’ – kiedy po porcesji Henryk VIII zapytał Annę jak jej się podobaly deokracje, ta odparła iż ‘widok miasta dość jej się podobał, ale widziałam bardzo dużo czapek na głowach i słyszałam jęki’. Jak jednak zwraca uwagę Eric Ives, hiszpańska kronika złożona jest z prawd, i pół prawd, więc nie można opierać na niej całej wiedzy. Poza tym – trudno uwierzyć, że tak wielu ludzi odmówiłoby miminmum uprzejmości wobec królowej. Najbardziej obiektywnym był Wenecki Ambasador, naoczny świadek koronacji który mówił o ‘wielkiej pompie’ oraz ‘porządku i spokoju tej okazji’.
Następnego dnia, czyli 1 czerwca, Anna Boleyn udała się do Opactwa Westminsterskiego w towarzystwie najważniejszych osób w państwie. Tam została namaszczona i koronowana (koroną św. Edwarda) przez Arcybiskupa Tomasza Cranmera.
Po koronacji i nabożeństwie odbył się wspaniały bankiet w Westminster Hall, za który odpowiedzialny był Książę Suffolk, jako Naczelny Konstabl i Zarządca. Henryk VIII nie brał udziału w bankiecie, lecz przyglądał się mu ze specjalnie wybudowanej galerii, w towarzystwie ambasadorów Wenecji i Francji. Według tradycji, panujący monarcha nie mógł uczestniczyć w koronacji małżonki, o ile nie odbywała się jednocześnie z jego własną. Anna siedziała przy marmurowym stole, a towarzyszył jej jedynie Tomasz Cranmer, gdyż nie chciano odciągać uwagi od Anny. Obok królowej stała Księżna Wdowa Oxfordu oraz Hrabina Worcester.
2 czerwca odbywały się bale, bankiety i potyczki. Nie wiemy dokładnie ile kosztowała wystawna koronacja, ale Ambsador Mediolanu szacował że około 46,000 funtów. Henryk VIII jednak wiedział, że koronacja jego ukochanej Anny jest warta kazdych pieniędzy – w końcu nosiła ona pod sercem – jak Henryk przewidywał – syna, przyszłego króla Anglii.
Trzy miesiące po koronacji Królowa Anna wydała na świat dziecko – nie był to jednak długo oczekiwany Książę, lecz Księżnicza Elżbieta. Henryk VIII nie krył rozczarowania, ale wierzył że Anna urodzi mu syna. Niestety, dwie kolejne ciaże zakończyły się poronieniem. Po trzech latach od wspaniałej koronacji, Anna, namaszczona Królowa Anglii, została ścięta na podstawie fałszywych oskarżeń o cudzołóstwo, zdradę stanu i kazirodztwo. Henryk VIII ożenił się jeszcze cztery razy, ale żadna z jego żon nie została koronowana.
Portret Anny Boleyn
O Annie Boleyn wiemy dużo, choć jej postać jest owiana tajemnicą. Każdy z nas chciałby choć na chwilę zobaczyć twarz kobiety, która tak zafascynowała króla Henryka VIII i zmieniła bieg angielskiej historii. Niestety, dzisiaj możemy jedynie spekulować i wyobrażać sobie jak wyglądała Anna Boleyn. Po jej egzekucji w maju 1536 r. wszystkie jej portrety zostały zniszczone, aby przyszłe pokolenia nie mogły zobaczyć oblicza ‘cudzołożnicy’ i ‘zdrajczyni’. W tym artykule supię się na portretach które są uważane za możliwe wizerunki Anny Boleyn.
Anna Boleyn, National Portrait Gallery
Anna Boleyn, Hever
Najbardziej znanym i rozpowszechnionym portretem jest ten z National Portrait Gallery . Widzimy na nim kobietę która odpowiada opisowi Anny Boleyn : ma owalną twarz, wysokie kości policzkowe, ciemne oczy, oraz nosi perłowy naszyjnik z literą ‘B’. Portret ten jest datowany na około XVI wiek, a więc powstał już po śmierci Anny. Jakie jest więc prawdopdobieństwo,że jest to jej wizerunek? Przede wszystkim wspomniane wyżej cechy wyglądu, naszyjnik oraz typowo francuski strój (jak wiadomo, Anna spędziła wiele lat na dworze we Francji i była krzewicielką francuskiej kultury oraz ubioru) świadczą o autentyczności.
Kolejnym portretem jest ten znajdujący się w Hever, rodzinnej posiadłości Boleynów. Wizerunek ten bardzo przypomina opisywany wcześniej obraz z National Portrait Gallery. Widzimy na nim te same cechy jak na poprzednim : jedyną różnicą są pokazane dłonie w których kobieta trzyma różę. Portret ten przez wielu jest uznawany jako autentyczny wizerunek Anny Boleyn – cechy wyglądu się zgadzają (m.in. owalna twarz, wysokie kości policzkowe, ciemne oczy, oliwkowa cera, naszyjnik oraz zgrabne dłonie, które były typową cechą Anny Boleyn, odziedziczoną przez jej córkę Elżbietę). Dłonie są szczególną cechą tego obrazu – w epoce Tudorów bardzo często malowano ludzi, pokazując ich dłonie, co pozwala sądzić iż portret ten pochodzi z lat 20 lub 30 XV wieku, kiedy to zwyczaj ukazywania dłoni na portretach był bardzo popularny.
Anna Boleyn, szkic Holbeina zidentyfikowany przez Johna Cheeke
Obok tych dwóch najbardziej znanych portretów Anny Boleyn, należy wspomnieć szkice Hansa Holbeina Młodszego. Holbein był nadwornym malarzem Henryka VIII, prawdopodobnie promowanym przez samą Annę. Holbein jest autorem wielu obrazów przedstawiających Henryka VIII oraz jego żony i dworzan.
Pierwszy szkic jest podpisany jako ‘Portrait of a Woman’ czyli po prostu ‘Portret Kobiety’, natomiast w lewym górnym roku widnieje napis ‘Anne Bollein Queen’. Portret ten został znaleziony w 1727 roku w palacu Kensington, obecnie znajduje się w Kolekcji Królewskiej w Windsorze. Portret został zidentyfikowany i podpisany jako ‘Anna Boleyn’ przez Jana Cheeke w 1542 ( nauczyciel Edwarda VI, syna Henryka VIII i Joanny Seymour). Cheeke znał Annę osobiście, ale znane są przypadki kiedy źle zidentyfikował osobę przedstawioną na szkicu. Zwolennicy tezy, że rycina przedstawia Annę Boleyn, powołują się na kilka cech, m.in. kawałek materiału otulający szyję, oraz podwójny podbródek. Wielu współczesnych twierdziło iż Anna Boleyn miała wole oraz znamiona na szyji, które starannie zakrywała, np. Podczas swojej koronacji w 1533 r. (podejrzewa się iż szkic ten wykonano podczas kornacji) .Podwójny podbródek natomiast miałby świadczyć o powiększającym się wolu Anny. Jednak nie należy zapomninać, iż informacje o rzekomych deformacjach powstały pod koniec życia Anny Boleyn, lub po jej śmierci, i były rozsiewane aby ją upokorzyć oraz wykazac iż była czarownicą. Tak więc informacje o szóstym palcu, licznych znamionach oraz innych deformacjach należy włożyć między bajki. Ponadto kobieta na szkicu nie odznacza się zbytnią urodą, a jak wiemy, Anna Boleyn przyciągała wzrok pomimo iż nie była typową pięknością w tamtych czasach. W epoce gdy za najpiękniesze uważano blade blondynki o niebieskich oczach, kobieta o oliwkowej cerze, brązowych oczach i ciemnych niczym heban włosach musiała wzbudzac zainteresowanie.
Szkic Holbeina zatytułowany 'Lady'
Drugi szkic Holbeina, rzekomo przedstawiający Annę, nosi tytuł ‘Lady’ czyli ‘Pani’ i znajduje się oecbnie w British Museum. Napis na rysunku głosi ‘Anna Boleyn, Królowa Anglii, druga żona Henryka VIII, matka Królowej Elżbiety I, ścięta 19 maja 1536 roku’. Szkic ten pochodzi prawdopodobnie z XVII wieku. Eric Ives, uważany za autora najlepszej biografii Anny Boleyn, uważa, iż ani szkic z napisem ‘Anne Bollein Queen’ ani ten, nie są portretami Anny Boleyn. Rzeczywiście, trudno sobie wyobrazić aby Anna, tak dbająca o swój wizerunek, pozwoliła na sportertowanie siebie w taki sposób. Według mnie, portret Anny Boleyn musiał być okazały i w najlepszym stylu.
Kolejny portret to miniatura Lucasa Horenbolta, przedstawiająca nieznaną damę, powstała w 1526 lub 1527 roku. Według niektórych historyków, portret ten przedstawia nie Anny, lecz jej starszą siostrę, Marię. Profesor Eric Ives uważa, iż miniatura nie przedstawia Anny, ponieważ na miniaturach przedstawiano szlachtę lub samą rodzinę królewską, a w latach gdy ta podobizna powstała (1526-1527) była ona jedynie damą dworu.
Istnieją także dwa portrety pochodzące z kolekcji ‘Królowie i Królowe’ które jakobińska szlachta często miała w domach aby zademonstrować swą lojalność. Zdaniem profesora Ivesa, żaden z tych portretów nie przedstawia prawdziwej twarzy Anny.
Miniatura Horenbolta przedstawiająca nieznaną damę, rok 1536/1527
Anna Boleyn, Nidd Hall
Medal z 1534 – prawdziwa twarz Anny Boleyn!
Medal z podobizną Anny Boleyn, wyboty w 1534 r.
Pierścień Królowej Elżbiety I, zawierający wizerunek jej matki, Anny Boleyn
Najbardziej prawdopodobny wizerunek Anny Boleyn, pochodzi z medalu wybitego w 1534 roku. Motto na medalu głosi ‘The Most Happi’ (‘Najszczęśliwsza’ – motto Anny) i nosi inicjały ‘AR’ – ‘Anna Regina’ (Królowa Anna). Niestety, medal został poważnie uszkodzony i nie jesteśmy w stanie odtworzyć wyglądu krolowej. Jednak struktura twarzy – owalna, z wysokimi kościami policzkowymi, oraz charakterestycznym nosem – zgadza się z opisami Anny. Z jakiej okazji został wybity ten medal? Wielu uważało, iż powodem było upamiętnienie wspanialej koronacji Anny która odbyła się 1 czerwca 1533 r., jednak data – 1534 – może świadczyć iż okazją była ciąża królowej. Jak podaje prof. Eric Ives, poronienie Anny mogło być powodem zniszczenia istniejących kopii medalu.
Kolejnym wizerunkiem Anny, o jakim wspomina Ives, to pierścień córki Anny, Elżbiety. Królowa Elżbieta zleciła wykonanie pierścienia w 1575 r. Zawierał on jej podobiznę, oraz wizerunek drugiej kobiety – z naszyjnikiem z pereł, oraz francuskim nakryciem głowy. Ives nie ma wątpliwości, iż to Anna Boleyn.
Według Erica Ivesa , istnieje związek pomiędzy podobizną Anny z pierścienia, a portretem Johna Hoskinsa. Hoskins (1590-1665) namalował portret Anny Boleyn w oparciu o ‘stary oryginał’. Eric Ives pisze :
‘Jak ‘stary’ był ten oryginał – tego nie jesteśmy w stanie stwierdzić (…) Czy możliwe jest, że Hoskins miał dostęp do wczesniejszego portretu, na którym wzorował się także ten z NPG? Cały portret Anny Boleyn znajdował się w posiadaniu Lorda Lumley w 1590 r. i istniał aż do 17773 r. Czy możliwe, że Hoskins wzorował się bezpośrednio na oryginale, lub kopii oryginalnego portretu wykonanego przez Holbaina? Odrzuciwszy na bok spekulacje, Hoskins jest ważny, ponieważ utrwalił to, co wielce utalentowany, siedemnastowieczny minaturzysta uczynił z portretu, i pomimo iż wizerunek po raz kolejny został zmieniony, jest to najlepszy portret Anny jaki kiedykolwiek będziemy widzieć, gdyż nie mamy żadnych nowych odkryć w tej dziedzinie’.
Powiększony portret Anny Boleyn z pierścienia Elżbiety Tudor
Portret miniatura Anny Boleyn autorstwa Johna Hoskinsa, najlepszy - według prof. Ivesa - portret Anny
A więc portret autorstwa Hoskinsa jest – według profesora Erica Ivesa, który napisał najobszerniejszą i najbardziej wiarygodną biografię Anny Boleyn – tym który przedstawia najbardziej prawdopodobny wygląd drugiej żony Henryka VIII. Na tym jednak nie koniec, Ives kontynuuje :
‘Medal – pierścień – wzór z NPG/Hever – miniatura Hoskinsa : łańcuch jest kompletny. Mamy prawdziwą Annę Boleyn.’
Porofesor Ives doszukuje się podobieństwa pomiędzy tymi czterema wizerunkami Anny Boleyn. Faktycznie, jeżeli przyjrzeć się im, wszystkie mają wspólne cechy. Dodatkowo, patrząc na podobiznę Anny z pierścienia jej córki oraz miniaturę Hoskinsa, można odnieść wrażenie że portretowana jest ta sama osoba!
Reasumując, znamy już odpowiedź na pytanie, jak mogła wyglądać Anna Boleyn. Dlaczego użyłam słowa ‘mogła’ a nie ‘wyglądała’ skoro Hoskins mógł malowować bezpośrednio z oryginału lub kopii oryginału Holbeina? Dlatego, że każdy obraz, zwłaszcza w czasach Tudorów, ukazywał osobę w pełnej krasie, ukrywając mankamenty, a uwypuklając to co warte podkreślenia. Każda kolejna kopia oryginału, niestety oddala nas od realnego wizerunku danej osoby, i tak jest również w przypadku obrazu Anny. Kto wie, może w kolejnych latach odkryjemy jakiś nowy portret Anny Boleyn? Może gdzieś jest jakiś zapomniany oryginalny portret tej wyjątkowej kobiety.
Miejsca związane z Anną Boleyn
Cz.I : Hever Castle
Modlitewnik Anny Boleyn
Gdy rozmyślamy o miejscach związanych z osobą Anny Boleyn, pierwszy nasuwa się Zamek w Hever, rodzinny dom Anny. Zamek został wybudowany w 1270 roku, a w 1463 r. stał się wlasnością bogatego bławatnika (kupca) Geoffrey’a Boleyna., który rozbudował posiadłość . W 1505 roku Hever przeszedł na własność Tomasza Boleyna – ojca Anny.
Nie wiemy, czy Anna Boleyn urodziła się w Hever, ponieważ data jej narodzin nie jest znana. Jeżeli Anna urodziła się w 1501 r. to prawdopodobnie stało się to w Blicking Hall, ale jeżeli w 1507 r. – na pewno na Zamku Hever. W 1513 r. Anna Boleyn opuściła Hever i wyjechała za granicę, aby kształcić się na dworze Arcyksiężnej Małgorzaty Habsburg. Stamtąd Anna Boleyn udała się do Francji i jako dama dworu Królowej Klaudii służyła przez 7 lat.
Po egzekucji Anny Boleyn w maju 1536 r., Hever nadal pozostawał własnością jej ojca, Tomasza. Gdy zmarł on w 1539 roku, Hever stał się posiadłością Henryka VIII. W 1540 r. Henryk podarował Zamek Hever swojej czwartej żonie, Annie Kliwijskiej, tuż po anulacji małżeństwa. Po śmierci Anny Kliwijskiej w 1557 r. Zamek w Hever był własnością kilku rodzin, m.in. Waldergrave, Humfrey oraz Meade Waldor.
W późniejszym okresie użytkowania zamek popadł w ruinę. W 1903 roku bogaty Amerykanim-milioner William Waldorf Astor kupił Hever i ozywił to miejsce. Waldorf stworzył ‘Wioskę Tudorów’ oraz ogród z jeziorem. Od 1983 roku Zamek jest własnością Broadland Properties Limited, i jest oficjalnie otwarty dla zwiedzających.
Głównymi atrakcjami w Hever Castle są przede wszystkim portrety z epoki Tudorów, piękne arrasy, figury Henryka VIII i jego sześciu żon, oraz Modlitewnik Anny Boleyn (Book of Hours), który jest przez nią podpisany. To własnie ten modlitewnik Anna miała ze sobą gdy była uwięziona w Tower.
Zamek w Hever
Polish
English
