Tag-Archive for » Anna Boleyn «
Genevieve Bujold jako Anna Boleyn w filmie 'Anna tysiąca dni' z 1969 r.
Za życia Anna Boleyn nigdy nie była popularna. Co prawda miała grono osób którzy ją popierali oraz wysławiali jej cnoty takie jak pobożność, dobroć czy życzliwość, jednak większość nie była jej przychylna. Dlaczego? Przede wszystkim dlatego że Anna Boleyn odważyła się wyjść poza ramy schematu narzuconego kobiecie w jej czasach ; kobiety miały być żonami, matkami i kochankami, służyły jako karta przetargowa w politycznych interesach swych rodzin, często musiały godzić się na coś czego nie chciały robić. Anna Boleyn natomiast miała odwagę sięgnąć po coś co teoretycznie jej się nie należało. Nie chciała zostać kochanką Króla Henryka VIII, dlatego ten owładnięty obsesją na punkcie Anny, postanowił rozwieść się ze swą żoną Katarzyną Aragońską. Kiedy papież odmówił wydania zgody na rozwód, po prawie 7 latach, Henryk VIII zerwał z Kościołem Katolickim czyniąc siebie Głową Kościała Anglikańskiego. Wtedy wreszcie mógł poślubić ukochaną Annę.
Typowym mitem jest ten o sześciu palcach Anny Boleyn, licznych pieprzykach pokrywających jej ciało, wystającym zębie oraz widocznym powiększonym wolu. W dziejszych czasach niektórzy ludzie nadal wierzą w te stereotypy odnośnie Anny. Ale jaka jest prawda? W szesnastowiecznej Anglii wierzono że wszelkie deformacje ciała są oznaką boskiego niezadowolenia nad daną osobą, lub też parania się czarami. Czy Henryk VIII poświęciłby swoje królestwo dla kobiety z sześcioma palcami lub jakimikolwiek innymi deformacjami? Na pewno nie. Za życia Anny nikt z osób które widziały ją na własne oczy nie wspomniało o jej ‘deformacjach’, dopiero kilkanaście lat po jej śmierci pojawiły się takie przypuszczenia. Autorem tych pomówień był Nicholas Sander, angielski katolicki ksiądz, który w okresie panowania Elżbiety I Tudor zbiegł z Anglii do Rzymu. Sander był autorem rozprawy naukowej pod tytułem ‘The rise and growth of the Anglican Schism’ (1585) w której wypowiadał się negatywnie o Henryku VIII, ale jego nienawiść została wymierzona głównie w Annę Boleyn, którą uważał za przyczynę reformacji oraz nadał jej przydomek ‘angielskiej Jezebel’. Według Sandera Anna była czarownicą, posiadała m.in. sześć palców, liczne znamiona oraz wole które skrywała pod kołnierzami. Sander osobiście nie poznał Anny Boleyn gdyż urodził się w 1530 r., a więc był sześciolatkiem gdy Anna trafiła na szafot. Ponadto odkryte w 1876 r. szczątki zidentyfikowane jako Anna Boleyn, pokazały iż nie było dodatkowego szóstego palca. Jerzy Wyatt, wnuk Tomasza Wyatt’a, w swej biografii Anny Boleyn napisał iż Anna miała jedynie niewielką narośl na paznokciu.
Anna Boleyn ; kopia oryginalnego portretu, autor nieznany
Sander jest również autorem absurdalnej teorii iż Anna Boleyn była córką Henryka VIII. Przez pewien czas krążyły plotki o romansie Henryka VIII z matką Anny, Elżbietą Howard. Czy faktycznie mieli romans, tego nie wiemy, ale mamy dowody na to iż jest to jedynie plotka. Zanim Henryk VIII zainteresował się Anną, jego kochanką była siostra Anny, Maria Boleyn. Z biblijnego punktu widzenia, Henryk VIII nie mógł poślubić Anny gdyż wcześniej miał cielesne kontakty z jej rodzoną siostrą, a więc wystosował bullę do papieża zezwalającą mu na małżenstwo z kobietą, z której bliską osobą łączyły go kontakty seksualne. Historycy są zgodni co do tego, że chodziło o Marię Boleyn. Plotki o romansie z Elżbietą Howard oraz rzekomym ojcostwie Anny Boleyn, zostały wymyślone aby ponizyć Annę i ukazać ją i jej rodzinę w jak najgorszym świetle. Według z jednej z pogłosek, na wieść o plotkach o romansie z Elżbietą Howard, Henryk miał powiedzieć ‘nigdy z matką’.
Kiedy w 1536 r. Anna Boleyn poroniła dziecko, kronikarze zantowali iż był to prawdopodobnie chłopiec. Nicolas Sander napisał iż Anna poroniła ‘bezkształtną masę ciała’ czyli płód był zdeformowany. Według Sandera był to kolejny dowód iż Anna była czarownicą. Jednak za życia Anny Boleyn nikt nie wspominał o ‘bezkształtnej masie ciała’, oraz nie zostało to użyte przeciwko Annie w procesie który odbył się 15 maja 1536 r.
Anna przez wielu opisywana była jako ‘nierządnica’ ; nazywali ją tak nie tylko zwykli ludzie, ale też ci wysoko postawieni dworzanie oraz politycy. Jeden z nich, cesarski ambasador Eustachy Chapuys, opisał Annę jako ‘konkubinę’ , ‘nierządnicę z wyłupiastymi oczami’ oraz ‘prostytutkę’. Skąd tyle nienawiści? Anna Boleyn zajęła miejsce Katarzyny Aragońskiej, ciotki Karola V, dla którego służył Chapuys ; ponadto Anna krzewiła poglądy reformatorskie, szerząc nową religię na dworze. To Annę obarczano winą za odejście od Kościoła Katolickiego. Ale zastanowmy się ; czy Anna faktycznie rozbiła małzeństwo Henryka VIII i Katarzyny Aragońskiej?
Charlotte Rampling jako Anna Boleyn w filmie '6 żon Henryka VIII' ; Annę przedstawiono z sześcioma palcami, oraz innymi deformacjami
Jak wiemy, Katarzyna Aragońska i Henryk VIII pobrali się w 1509 r. na mocy udzielonej przez papieża dyspency. Katarzyna była wczęsniej żoną brata Henryka, zmarłego w wieku piętnastu lat Artura, a według Biblii takie małzeństwo miało być ‘bedzietne’. Henryk i Katarzyna doczekali się razem sześciorga dzieci, z czego tylko Maria przeżyła. W 1518 r. Katarzyna urodziła córkę i była to ostatnia odnotowana ciąża Królowej – miała on wtedy 33 lata. Rok później, w 1519 r. Henryk VIII został ojcem długo oczekiwanego syna ; był on jednak nie ślubnym dzieckiem, urodzonym przez kochankę Króla, Bessie Blout. Już wtedy pojawiły się problemy w małżeństwie Króla, ale jednak Bessie nie była uznana za ‘nierządnicę’ ; wręcz przeciwnie, otrzymała liczne przywileje a jej syn został oficjalnie uznany za dziecko Henryka VIII. Henryk romansował też z innymi kobietami, w tym z Marią Boleyn.
W 1524 r. Królowa Katarzyna Aragońska przechodziła menopauzę (miała wtedy 38 lat) a więc nie mogła rodzić więcej dzieci. Henryk VIII, młodszy od niej o 6 lat, miał 32 lata a więc ciągle był młodym i przystojnym mężczyzną. Nie miał jednak złudzeń ; jego zona nie da mu syna. Wtedy to Henryk przestał sypiać z żoną.
W 1526 r. Henryk zwrócił uwagę na Annę Boleyn ; zapragnął uczynić ją swoją kochanką lecz Anna nie chciała tego tytułu. Pomimo początkowych problemów, po około roku Król zadecydował że pragnie poślubić Annę, dlatego też rozpoczął starania o anulowanie małżeństwa z Katarzyną Aragońską.
Kwestią sporną pozostaje także uroda Anny Boleyn. Według niektórych źródeł była ‘piękna’ a według innych ‘nie była najładniejszą kobietą na ziemi’. Niemniej jednak typowymi cechami jej wyglądu były ciemne włosy (ciemnobrązowe lub czarne), brązowe oczy oraz długa szyja. Ponadto Anna była niska oraz szczupła. Gdy tylko pojawiła się na dworze angielskim w 1522 r. wszyscy zaczęli podziwiać jej nietuzinkową urodę, wyczucie stylu oraz elegancję. Anna Boleyn miała wszystko co powinna mieć kobieta ; urodę, czar, charyzmę, pewność siebie, była również świetnie wykształcona oraz inteligentna. Jej zwolennicy pisali o uwodzicielskim spojrzeniu, podczas gdy wrogowie opyswali ją jako ‘nierządnicę z wyłupiastymi oczami’. Chociaż nie przetrwał żaden portret Anny Boleyn, moim zdaniem była na pewno ładną kobietą. Być może nie była piękna w dzisiejszym rozumieniu tego słowa, ale na pewno musiała mieć to ‘coś’ co przyciągało uwagę dworzan.
Moim zdaniem wszystkie mity wokół Anny Boleyn są efektem złośliwej propagandy jaka rozpoczęła się po jej śmierci. Co prawda za panowania królowej Elżbiety Tudor zostały podjęte pewne kroki aby zrehabilitować pamięć o Annie Boleyn, to jednak do dzisiaj ponawiane są pewne stereotypy. Nawet niektórzy historycy podają informacje o ‘deformacjach’ Anny jako fakt. Anna Boleyn bez wątpienia była kobietą która wybiła się ponad schemat narzucony przez epokę w której żyła ; między innymi dzięki temu pamięć o niej przetrwała do dziś.
A co Wy sądzicie o stereotypach odnośnie Anny Boleyn? Czy Waszym zdaniem miała 6 palców?
Miejsca związane z Anną Boleyn
Cz.II : Blicking Hall
Blicking Hall w hrabstwie Norfolk
Kolejna część serii artykułów poświęconych miejscom związanym z Anną Boleyn. Tym razem przedstawiam Blicking Hall w hrabstwie Norfolk, posiadłość która w latach 1499-1505 należała do rodziny Boleyn.
Zanim Blicking Hall stał się własnością Tomasza Boleyna, należał do Johna Fastolfa, który był wodzem w czasie angielskiej Wojny Stuletniej. Jego herb ciągle można podziwiać w posiadłości.
Tomasz Boleyn i Elżbieta Howard, siostra Trzeciego Księcia Norfolk, pobrali się około 1498/99 roku i zamieszkali w Blicking Hall. To właśnie tutaj urodziły się ich dzieci : Maria (około 1499/1500), Jerzy (ok. 1504) oraz dzieci które z różnych względów wcześnie zmarły. Nie jest pewne czy Anna Boleyn urodziła się w Blicking Hall gdyż data jej narodzin do dnia dzisiejszego pozostaje zagadką. Podawane są dwie daty ; 1501 i 1507, najprawdopodobniej było to latem. Jeżeli Anna urodziła się w 1501 r. to najpewniej miało to miejsce właśnie w Blicking Hall, jeżeli w 1507 to w Hever. Ciekawym faktem jest iż w Blicnking Hall znajduje sie pomnik i portret na których pisze ; ‘Anna Bolena hic nata 1507’ czyli ‘Anna Boleyn urodzona tutaj w 1507’. Nie jestem pewna czy można wierzyć tym inskrypcjom ; Boleynowie przenieśli się z Blicking Hall do Hever w 1505 r. a więc Anna nie mogła urodzić się w Blicking.
Posiadłość w Blicking Hall jaką widzimy dzisiaj, została odbudowana na ruinach należących do Boleynów, przez Sir Henryka Hobart’a, za panowania Jakuba I Stuarta. Za arhitekta uważa się Roberta Leminge.
W 1940 r. posiadłość Blicking Hall trafiła na listę National Trust, organizacji która zajmuje się konserwacją zabytków oraz przyrody na terenie Anglii, Walii i Irlandii Północnej. Po rekonstrukcji i konserwacji, Blicking Hall otworzono w 1962 r. i do dzisiaj można zwiedzać tę posiadłość.
Ogród w Blicking Hall
Według znanych legend, w dniu egzekucji czyli 19 maja, pozbawiony głowy duch Anny Boleyn pojawia się w Blicking Hall w powozie zaprzężonym w bezgłowe konie, prowadzonym przez bezgłowego woźnicę. Anna ubrana jest na biało i trzyma swoją głowę pod pachą. Kiedy powóz zatrzymuje się przed wejściem do posiadłości, Anna wychodzi z powozu i udaje się do środka, aby tułać się tam aż do świtu. Wedlug niektórych źródeł, również Jerzy i Tomasz Boleyn byli widziani w Blicking Hall.
Więcej informacji o Blicking Hall, znajdziecie tu ;
Lady Parker, Hans Holbein. Możliwy wizerunek Jane Rochford.
Jane Boleyn jest jedną z tych postaci wokół których od stuleci trwa zamieszenie. Według wielu źródeł, Jane Boleyn była główną oskarżycielką jej męza, Jerzego i jego siostry, królwej Anglii Anny Boleyn. Czy jednak prawda jest , że zeznania Jane pomogły skazać Annę i Jerzego? Jak rolę odegrała Jane w upadku tych dwojga? Czy podczas swojej egzekucji w 1542 r. Jane przyznała się do fałszywych oskarżeń z 1536 r.? Wszystkie odpowiedzi znajdziecie w tym artykule.
Kim była Jane Boleyn?
Urodziła się jako Jane Parker, córka Henryka Parkera 10. Barona Morley i Alice St. John, w Norfolk. Data jej narodzin pozostaje nieznana, podawane są dwie daty : 1505 i 1512. Jako krewna króla Henryka VIII, rodzina Jane była dobrze sytuowaną, bogatą i poważaną na dworze. Zwyczajem zamożnych rodzin było wysyłanie ich córek na dwór aby służyły Królowej ; tak też stało się z Jane – została damą dworu Katarzyny Aragońskiej jeszcze zanim ukończyła 15 lat. Jane wzięła również udział w spotkaniu pomiędzy Henrykiem VIII a Franciszkiem I w 1520 r., znanym w historii pod nazwą ‘Pól w Złotogłowiu’.
1 marca 1522 r. Jane Parker zagrała w przedstawieniu ‘The Chateau Vert’ w którym zadebiutowała na dworze Anna Boleyn. W przedstawieniu wzięło udział osiem kobiet, przedstawiających osiem największych cont cenionych w niewiastach : Piękno, Honor, Wytrwałość, Życzliwość, Wierność, Hojność, Litość oraz Miłosierdzie. Anna Boleyn wcieliła się w Wytrwałość – jakże trafna rola, gdyż Anna przez prawie 7 lat walczyła o pozycję królewskiej małżonki i królowej. W pozostałych rolach wystąpiły : Maria Boleyn (siostra Anny) jako Życzliwość, siostra Henryka VIII – Maria Tudor jako Piękno, Hrabina Devonshire jako Honor oraz Jane Parker jako Wierność. Naprzeciwko kobiet, stało ośmiu mężczyzn uosabiających pożądane cnoty : Miłość, Szlachetność, Młodość, Lojalność, Przyjemność, Łagodność oraz Wolność : wśród nich Król Henryk VIII grał miłość. Obecność Jane w tak prestiżowym przedsięwzięciu wskazuje na to, iż musiała uchodzić za ładną w swoich czasach, oraz że liczono się z jej rodziną.
Małżeństwo
W 1525 r. Jane Parker wyszła za Jerzego Boleyna, Wicehrabiego Rochford. Już wtedy Boleynowie byli szanowani i poważani na dworze, choć najlepsze czasy wciąż były przed nimi. W prezencie ślubnym państwo młodzi otrzymali od króla Henryka VIII dwór Grimston Manor w hrabstwie Norfolk. Po ślubie Jane Parker stała się znana jako Lady Rochford i tak właśnie ją tytułowano.
Przyjęto tezę że małżeństwo Jane i Jerzego było nieszczęśliwe. W biografii Anny Boleyn , profesor Retha Warnicke podaje argument iż powodem nieudanego małżeństwa była homoseksualna orientacja Jerzego. Warnicke jednak słynie ze swoich dość oryginalnych i kontrowersyjnych opinii – według niej wszyscy mężczyźni oskarżeni o cudzołóstwo z królową byli homoseksualistami. Ta opinia nie znalazła jednak aprobaty wśród historyków.
Innego zdania o małżeństwie Jane i Jerzego jest Julia Fox, autorka jedynej nowoczesnej biografii Jane Parker, ‘Jane Boleyn : The True Story of Infamous Lady Rochford’ ; według Fox, małżonkowie cieszyli się bliskimi relacjami, a ich małżeństwo było szczęśliwe. Tezę o homoseksualności Boleyna odrzuca także Eric Ives. Jeżeli już małżeństwo to nie było udane, to być może z powodu licznych romansów Jerzego, bowiem był on znanym dworskim kobieciarzem.
Przez lata do Jane przylgnął przydomek ‘niecnej Lady Rochford…która zasłużyła na swój los gdyż to ona sprowadziła Annę Boleyn, jak również swego męża na szafot’ (C.Coote, historyk z okresu wiktoriańskiego) . Czy jednak Jane faktycznie przyczyniła się do upadku Anny i Jerzego? Przyjrzyjmy się bliżej relacjom pomiędzy nimi.
Jane Rochford i Anna Boleyn
Lady Rochford w serialu 'Dynastia Tudorów', w tę rolę wcieliła się Joanne King/Zdjęcie: Jonathan Hession/Showtime
Powszechnie przyjęto iż Jane nie przepadała za siostrą swojego męża, Anną Boleyn. Nie wiadomo czy jest to prawda i kiedy wogóle rozpoczął się okres niemiłych stosunków między nimi, ale wiadomo, że jeszcze w roku 1534 Jane pomogła Annie pozbyc się z dworu nieznanej z imienia nowej kochanki króla Henryka VIII. Gdy Henryk odkrył udział Lady Rochford w tej intrydze, wygnał ją z dworu na kilka miesięcy, a z Anną Boleyn pokłócił się i przez 3 dni nie rozmawiali ze sobą.
Możliwe, że po wygnaniu z dworu Jane straciła zaufanie do Anny i żywiła do niej urazę, że ta nie potrafiła przekonać Henryka aby jej nie ukarał? Możliwe jest także inne wytłumaczenie dlaczego Jane nie lubila Anny – Boleynowie byli zwolennikami reformacji, a Jane i jej rodzina byli katolikami. Ojciec Jane, Lord Morley, dobrze znał biskupa Jana Fishera, który został ścięty w 1535 r. kiedy odmówił uznania Henryka za głowę kościoła. Winą za egzekucję obarczano przede wszystkim Annę Boleyn, możliwe więc że stosunek Parkerów do Boleynów uległ zmianie. Parkerowie wiązali również nadzieję królestwa z Marią Tudor, córką Katarzyny Aragońskiej, i możliwe że obwiniali Annę za niedolę katolickiej królowej Katarzyny. Możemu snuć wiele domysłów na ten temat.
Zła sława Lady Rochford
Przez lata do Jane przylgnął przydomek ‘niecnej Lady Rochford…która zasłużyła na swój los gdyż to ona sprowadziła Annę Boleyn, jak również swego męża, na szafot’ (C.Coote, historyk z okresu wiktoriańskiego) .
Również Jerzy Wyatt, wnuk poety Tomasza Wyatta który jak wiadomo był zakochany w Annie Boleyn, oraz przyjaźnił się z jej rodziną, napisał o Jane że jest ;
‘niegodziwą żoną, oskarżycielką własnego męża, szukającą jego własnej krwi’
Alison Weir w swojej ostatniej książce poświeconej upadkowi Anny Boleyn, ‘The Lady in the Tower’ napisała, że Jane Boleyn miała ‘talent do intryg’ gdyż nie tylko powszechnie znany jest jej udział w upadku Anny Boleyn, ale także przyzczyniła się ona do upadku piątej żony Henryka, Katarzyny Howard, za co ostatecznie równiez i Lady Rochford została ścięta.
Z kolei Antonia Fraser w ‘Sześciu żonach Henryka VIII’ pisze że
‘Najbardziej obciążające zeznanie złożyła małżonka Rochforda, Jane, która określiła łączące rodzeństwo stosunki jako “nadmiernie zażyłe”. Rochford miał w odpowiedzi gorzko zwrócić się do sędziów – “Jesteście skłonni uwierzyć w moją straszliwą winę na podstawie jedynego świadectwa tej kobiety.”
Rola Jane w upadku Anny i Jerzego Boleyn
Biografia Jane Boleyn
W maju 1536 r. Anna i Jerzy Boleyn zostali aresztowani pod zarzutami zdrady stanu i kazirodztwa, Anna została dodatkowo oskarżona o popełnienie cudzołóstwa z czterema mężczyznami oraz zmuszenie króla do małżeństwa poprzez czary. Oczywiście zarzuty były spreparowane, nie istnieją żadne sensowne dowody wskazujące na winę Anny i Jerzego. Co zeznała Lady Rochford?
Wielu historyków debatuje nad tym co powiedziała Jane Boleyn oraz czy faktycznie była główną informatorką Cromwella w sprawie domniemanego kazirodztwa pomiędzy królową a jej bratem? Zacytuję tu Erica Ivesa, który w biografii Anny Boleyn ‘The Life and Death of Anne Boleyn’ pisze iż ;
‘To Jane poinformowała Koronę na temat seksualnych możliwości króla , cytując de Carla, podczas procesu Jerzey Boleyn miał powiedziec ; ‘na podstawie słów jednej kobiety jestescie gotowi uznać mnie za nikczemnika i opierając się na tych przypuszczeniach będziecie mnie sądzić’. Nieznany z imienia człowiek goszczący w Londynie w maju 1536 r. miał napisac iż ‘osobą która bardziej z zazdrości aniżeli troski o króla zdradziła ten jakże nieszczęsny sekret, a wraz z nim imiona tych którzy wdali się w niecne praktyki z grzeszną królową’
Własna opinia Ivesa na ten temat jest ukształtowana przede wszystkim na podstawie słów biskupa Burneta, żyjącego w siedemnastym stuleciu, który mial dostęp do źródeł opisujących wydarzenia z tamtego okresu. Według biskupa Jane Boleyn ‘złożyła zeznanie iz pomiędzy królową a jej bratem istniała taka pufalość jakiej nie da się wytłumaczyć ich więzami krwi’ oraz że to ona ‘nosiła różne historie do króla lub o nim’.
Wiemy że przy pewnej okazji Anna Boleyn głośno powiedziała Jane że król ‘nie ma ani umiejętności ani wigoru aby zaspokoić kobietę’ co mogło sugerować iż Henryk VIII był impotentem. Zdedycdowanie Anna wykazała się brakiem taktu mówiąc o tak intymnym szczególe jej małżeńskiego życia z królem, i nie powinna się nim dzielić. Jednak nie znamy dokładnie okoliczności w jakich te słowa zostaly wypowiedziane ; znając usposobienie i temperament Anny może zdenerwowało ją coś co powiedziała jej bratowa i dlatego zdecydowała się na taką uwagę odnosnie jej własnego życia? Być może Jane Boleyn własnie tą sytuację opowiedziala Cromwellowi? Julia Fox pisze o tym w ten sposób :
‘Powtórzyła Cromwellowi niedyskretne słowa Anny o problemach Henryka…Ta słabość podczas sledztwa sprawiła że Jane zyskała przyszłych przeciwników – szczęśliwych że znaleźli kozła ofiarnego by oszczyścić króla z haniebnebnego zarzutu bezdusznego uśmiercenia jego niewinnej żony – powodu aby utrzymywac że to jej dowód pozwolił nabrać króla i zniszczyć Annę i Jerzego. Powtórzyła sekret Anny swojemu mężowi, co samo w sobie stanowi dowód na raczej pełen zaufania a nie nieudany związek, i to samo wyznała Cromwellowi. Tak czy inaczej, nie zrobiła nic wiecej niż to’.
Anna Boleyn i Lady Rochford w serialu 'Dynastia Tudorów'
Julia Fox argumentuje więc że Jane nie zrobiła nic ponad to że powiedziała Cromwellowi o fatalnych słowach Anny. Mnie szczególnie zainteresowały słowa Fox na temat samej natury przesłuchania :
‘Jak często Anna i Jerzy się spotykali? Kto jeszcze był wtedy obecny? Czy zawsze byli sami? Czy kiedykolwiek Jerzy przychodził do sypialni swej siostry? Czy była wtedy w łózku? Czy kiedykolwiek był z nią wtedy sam na sam? O czym rozmawiali? Czy kótreś z nich mówiło o królu? …Postawiona przed takimi bezpardonowymi, nieustannymi pytaniami na które musiała odpowiedzieć gdyż nie miała innego wyboru, Jane na szukała w pamięci każdego szczegółu który sobie przypomniała. To nie był czas na zuchwałość i w kazdym razie aresztowania były tak nagłe i niespodziewane że nie było czasu na rozmyślanie jakie zeznanie mogło być krzywdzące, co mogłoby zostac wypaczone… Jane nie była skora to opowiastek ale ugięła się pod presją bezwględnego przesłuchania’
Wydaje mi się że Julia Fox trafiła w samo sendo ; aby uzyskać zeznanie Cromwell nie cofnął się przed niczym – przypomnijmy sobie chociażby że torturował jedynego z pięciu oskarżonych o cudzołóstwo mężczyzn – Marka Smeatona, tylko dlatego że ten był muzykiem i mógł zostac poddany mękom. Pozostałych oskarżonych nie mógł torturować z racji ich wysokiego urodzenia. Być może, znając naturę Cromwella, podczas przesłuchan był zimny, bezwględny i za wszelką cenę chciał wydobyć jakiekolwiek zeznania, które wskazywałby chociaż na najmniejszą winę Anny lub Jerzego? Być może zagroził Lady Rochford że jeżeli nie wyjawi wszystkiego co wie, sama trafi na szafot? Może to młoda kobieta po porstu spanikowała? Może obawiała się że sama jest w niebezpieczeństwie? A może po prostu zrelacjonowała słowa Anny, nie dodając od siebie nic? W końcu słowa królowej były bezmyślne i z łatwością mogły świadczyć o jej winie.
A co powiedziec o ostatnich słowach jane Boleyn przed jej śmiercia w 1542 r? Według kilku źródeł, powiedziala :
‘Umieram dzisiaj gdyż dostarczyłam zeznań przeciw mojemu mężowi i Królowej Annie. To co wtedy powiedziałam to nieprawda’.
Osobiście nie wierzę w to ‘wyznanie’ ponieważ żaden z naocznych świadków egzekucji nie wspomniał o tych słowach, a na pewno byłyby warte zanotowania biorąc pod uwagę że na podstawie tych rzekomych zeznań Anna i Jerzy stracili zycie. Francuski ambasador Marillac napisał że Jane dała ‘długą przemowę’ natomiast kupiec Otwell Johnson powiedział iż ‘przeprosiła ona za wiele grzechów’ czyli uczyniła dokładnie to samo co każdy z nas powiedziałby w obliczu śmierci.
Po śmierci męża
17 maja 1536 r. Jerzy Boleyn został ścięty, dwa dni później również jego siostra, Królowa Anna straciła życie. Na jakiś czas Jane Boleyn opuściła dwór. Powróciła po około roku i została damą dworu Jane Seymour. Niestety, nowa królowa zmarła w październiku 1537 r., po narodzinach jedynego syna. Lady Rochford pozostała na dworze ; miała własne komnaty i służbę.
Gdy Henryk VIII ożenił się z Anną Kliwijską, Jane Rochford została jej damą dworu ; niestety małżeństwo zostało anulowane po 6 miesiącach, i to właśnie zeznania Jane Rochford pomogły unieważnić ten związek ; wyznała bowiem iż Królowa Anna powiedziała jej że małżęństwo z Henrykiem VIII nie zostało skonsumowane.
Egzekucja Lady Rochford przedstawona w serialu 'Dynastia Tudorów'
Tuż po zakończonym związku z Anną Kliwijską, Henryk VIII poślubił nastoletnią Katarzynę Howard, kuzynkę Anny i Jerzego Boleyn. Młoda królowa wdała się w romans z ulubionym dworzaninem Henryka, Tomaszem Culpepperem, a ich spotkania organizowała Lady Rochford. Gdy romans wyszedł na jaw, wszyscy troje ropoczęli obrzucać się nawzajem błotem. Katarzyna Howard utrzymywała że Jane Rochford zachęcała ją do romansu, lecz osobiście uważam że królowa próbowała w ten sposób ratować własną skórę. Lady Rochford została aresztowana i w więzieniu zaczęła zdradzać symptomy choroby psychicznej. Według prawa nie można było wykonać egzekucji na osobie psychicznie chorej lecz Henryk zmienił ten stan i Lady Rochford straciła głowę. Gdy dowiedziała się że pomimo choroby zostanie ścięta, jej stan się poprawił. Czy sprytnie udawała aby uciec od śmierci? Możliwe. Jane Rochford straciła życie 13 lutego 1542 roku, zaraz po Katarzynie Howard.
Nie oceniam postępowania Jane Rochford. Myślę że nie można obarczyć ją winą za śmierć Anny i Jerzego Boleyn ; moim zdaniem Cromwell miał wystarczającą ilość wyimaginowanych dowodów przeciwko nim, i bez względu na to co i w jaki sposób powiedziała Jane, było bez znaczenia. Nazywanie JAne Rochford główną oskarżycielką jest krzywdzące gdyż Cromwell jeszcze zanim uruchomił przesłuchania wiedział, że Królowa i cała frakcja skupiona wokół niej musi pójść na dno. Anna Boleyn musiała zginąć aby Henryk VIII mógł ożenić się ponownie, oraz aby Cromwell nie stracił swej pozycji a być może nawet głowy. Faktem jest że Anna Boleyn sama mogła przynić się do swego upadku. To ona przecież w swej lekkomyślności wyznała Jane Rochford iż król ‘nie ma ani umiejętności ani wigoru by zaspokoić kobietę’. Czy zatem można winić Jane za to, że zrelacjonowała tą sytuację podczas przesłuchań? Myślę że nie.
A co Wy sądzicie na ten temat? Czy uważacie że przedstawienie Jane Rochford w kulturze (‘Kochanice Króla’, ‘Dynastia Tudorów’) jako czarnego charaketeru jest sprawiedliwe? A może zasłużyła na taki obraz gdyż rzeczywiście była nikczemna? Chętnie poznam Wasze opinie.
Źródła:
Eric Ives ‘The Life and Death of Anne Boleyn: The Most Happy’
Julia Fox ’Jane Boleyn : The True Story of Infamous Lady Rochford’
Antonia Fraser ‘Sześć żon Henryka VIII’
Alison Weir ‘The Lady in the Tower’
Polish
English
